NU+ | Trump in strijd met centrale bank VS: 'Hij is ongelooflijk roekeloos bezig'

In dit artikel:

De Amerikaanse president Donald Trump heeft Federal Reserve-bestuurslid Lisa Cook per direct ontslagen — een stap die in de VS ongekend is en meteen tot juridische vragen leidt. Volgens experts zoals Jakob de Haan kan een Fed-bestuurder alleen uit zijn ambt worden gezet bij 'aantoonbaar ernstig wangedrag', maar die formulering is vaag en er bestaat geen eerdere rechtspraak over een dergelijke zaak. Trump noemt vermeende fraude bij hypotheekaanvragen als reden voor het ontslag; het ligt nu bij de rechtbank om te bekijken of dat wettelijk volstaat.

Economiestudiegenoten zoals Arjo Klamer wijzen erop dat de Fed formeel beschermd is tegen directe politieke druk, maar dat presidentsbenoemingen – via de “achterdeur” – wel invloed mogelijk maken. Trump probeert al langer monetaire beleidskeuzes te beïnvloeden; eerder bekritiseerde hij Fed-voorzitter Jerome Powell omdat die de rente niet omlaag wilde brengen. Een lagere rente maakt lenen goedkoper en kan bedrijven bevoordelen, maar bemoeilijkt ook de bestrijding van inflatie en is niet per definitie gunstig voor de hele economie.

Analisten waarschuwen dat Trumps ingreep de onafhankelijkheid van de centrale bank ondermijnt en het vertrouwen in de Fed kan aantasten. Historische voorbeelden uit Turkije en Argentinië illustreren hoe politieke inmenging kan leiden tot valutaverval en hoge inflatie. Omdat de dollar een mondiale reservevaluta is, zouden problemen bij de Fed wereldwijde gevolgen kunnen hebben.

Cook weigert voorlopig te vertrekken en de Fed lijkt zich tot nu toe weinig aan de Witte Huis-druk te storen. Juridische procedures bepalen of het ontslag gehandhaafd blijft; zelfs bij succes zal Trump op korte termijn waarschijnlijk niet meteen het gehele beleid naar zijn hand kunnen zetten, mede doordat andere bestuurders blijven zitten en zijn eigen termijn beperkt is.