NU+ | Ouders met kinderen hebben recht op water, maar hoe zit dat bij ouderen?

In dit artikel:

Het gerechtshof in Den Haag bepaalde vorig jaar dat drinkwaterbedrijven gezinnen met minderjarige kinderen nooit mogen afsluiten, ook niet bij betalingsachterstand. Waterbedrijven noemen afsluiting een uiterste maatregel: er gaan herinneringen en aanmaningen aan vooraf, aangesloten huishoudens worden meestal binnen enkele dagen hersteld en wie dat vraagt krijgt bij afsluiting een noodvoorraad in een jerrycan mee.

De uitspraak volgt uit het kinderrechtenverdrag: kinderen hebben een fundamenteel recht op toegang tot water, oordeelde het hof. Dat roept vragen op over andere groepen, bijvoorbeeld ouderen: een jerrycan van drie liter is weinig helpend voor een slecht ter been zijnde tachtigjarige. Voor “kwetsbare consumenten” bestaat in de Nederlandse wet wel een extra bescherming: water mag niet worden afgesloten als daardoor gezondheidsrisico’s ontstaan, maar dat moet worden onderbouwd met een verklaring van een niet-behandelend arts. De term kwetsbaar is echter vaag en geeft interpretatieproblemen, aldus NVVK-woordvoerder Ellen Hennekens.

Op internationaal niveau wordt toegang tot drinkwater in meerdere instrumenten erkend, maar de juridische uitvoerbaarheid verschilt. De VN-pacten voor economische, sociale en culturele rechten (ICESCR) leggen het recht op gezondheid vast, maar noemen water niet expliciet en missen vaak de zogeheten ‘rechtstreekse werking’ die rechters nodig hebben om verdragsbepalingen toe te passen. Het kinderrechtenverdrag is concreter en stelt het belang van het kind voorop, waardoor afsluitingen bij gezinnen met kinderen sneller juridisch onhoudbaar zijn. Het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap bevat wel expliciete verwijzingen naar toegang tot schoon drinkwater, wat vergelijkbare bescherming voor mensen met een handicap — en mogelijk sommige kwetsbare ouderen — kan bieden, maar daarover is nog geen rechtspraak. Er is dus nog onduidelijkheid over brede, afdwingbare rechten op drinkwater buiten de groep kinderen.