Nu in beeld: het paapje

In dit artikel:

Paapjes zijn kleine, levendige zangvogels die tegenwoordig zeldzaam zijn en op de Rode Lijst staan. Vroeger kon je ze in de tweede helft van augustus in de Limburgse weilanden tijdens hun najaarstrek nog redelijk vaak zien, terwijl ze in de lente vooral aan de kust verbleven. Door intensief agrarisch landgebruik, maaien, verdroging en verbossing is het typische habitat van het paapje – kruidenrijke, open landschappen – sterk afgenomen. Hierdoor broeden paapjes nu vrijwel alleen nog in gebieden als het Fochteloërveen in Drenthe, waar Vogelbescherming samen met andere organisaties onderzoekt hoe deze soort het beste kan overleven.

Paapjes broeden verstopt op de grond en vangen insecten vanaf hogere uitkijkposten, zoals planten of prikkeldraad, waarbij het mannetje een korte, gevarieerde zang brengt die doet denken aan die van de grasmus. De naam ‘paapje’ is onduidelijk van oorsprong; mogelijk een verwarring met monniken of geestelijken vertaald in andere vogelbenamingen, met alternatieve namen als ‘bruinkeeltapuit’ die beter aansluiten bij de Duitse naam Braunkehlchen.

Als langeafstandstrekkers overwinteren paapjes in Noord-Afrika, waarbij ze de Sahara in één keer oversteken. Deze gebieden worden bedreigd door ontbossing en verwoestijning, wat leidt tot een afname van hun voedsel, insecten. Vogelbescherming werkt mee aan het Great Green Wall Initiative, een internationaal herbeplantingsproject in de Sahel-regio, gericht op het tegengaan van verwoestijning en het verbeteren van biodiversiteit. Dit initiatief helpt niet alleen het paapje, maar ondersteunt ook andere migrerende soorten zoals de grauwe vliegenvanger en gekraagde roodstaart bij het vinden van geschikte winterverblijven.