NSC wil enkelband voor uitgeprocedeerde asielzoekers

In dit artikel:

Kamerlid Diederik Boomsma (NSC) pleit voor het gebruik van enkelbanden bij uitgeprocedeerde asielzoekers om te voorkomen dat zij in de illegaliteit verdwijnen. Momenteel krijgen afgewezen asielzoekers na hun negatieve beslissing 28 dagen om vrijwillig te vertrekken, waarbij ze nog financiële ondersteuning ontvangen via het COA. Als terugkeer niet lukt vanwege niet meewerkende herkomstlanden, kunnen ze een buitenschuldverklaring krijgen; weigeren ze vrijwillig te vertrekken, dan kunnen ze worden opgesloten in vreemdelingenbewaring. Boomsma stelt de enkelband voor als een minder ingrijpend en goedkoper alternatief voor detentie, waardoor meer uitgeprocedeerden gecontroleerd kunnen worden en het asielsysteem behouden blijft.

Volgens Boomsma blijft slechts twintig procent van deze groep daadwerkelijk terugkeren naar het land van herkomst, terwijl de overige tachtig procent vaak onvindbaar raakt. Eind augustus 2024 rapporteerde de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) ongeveer 10.440 mensen zonder verblijfsrecht in Nederland, waarvan circa 3.780 direct uitzetbaar zijn. Jaarlijks verdwijnen duizenden uitgeprocedeerden uit beeld, in 2024 waren dit er 5.740 met onbekende bestemming.

De huidige capaciteit van vreemdelingenbewaring is beperkt door tekorten aan cellen en personeel, een probleem dat ook staatssecretaris Ingrid Coenradie onderkent. Naast bestaande locaties in Rotterdam en Zeist zijn recent 90 extra opvangplekken voor vreemdelingenbewaring aangekondigd bij het Justitieel Complex Schiphol, waarvan de helft inmiddels in gebruik is. Boomsma hoopt met zijn voorstel brede politieke steun te vergaren tijdens het asieldebat, omdat hij vastzitters wil ontlasten en effectiever toezicht wil houden zonder te terug te hoeven grijpen op dure en beperkte detentieplaatsen. Vrijwillige terugkeer blijft voor hem de voorkeur, maar waar dat niet lukt wil hij strengere maatregelen om de illegaliteit tegen te gaan.