NSC houdt de moed erin op ledencongres: 'Als het Vitesse lukt om terug te komen, dan wij ook!'

In dit artikel:

De Tweede Kamerverkiezingen zijn op 29 oktober en dit weekend houden veel partijen hun ledencongressen om kieslijsten en verkiezingsprogramma’s vast te leggen. Zaterdag zijn onder meer VVD, CDA, NSC, ChristenUnie en JA21 bijeen; de PvdD volgt zondag. De congressen geven inzicht in interne verhoudingen, lijstvolgordes en de strategische keuzes richting de campagne.

ChristenUnie (Utrecht) — Leider Mirjam Bikker benadrukte op het congres de verschillen met het CDA en scherpte standpunten aan over embryo‑onderzoek en de strafbaarstelling van illegaliteit. De ChristenUnie wil groeien van de huidige drie naar zeven zetels; peilingen noteren 3–5 zetels. Bikker erkende dat bij een handhaving op drie zetels deelname aan een formatie minder voor de hand ligt.

NSC (Apeldoorn) — De partij kwam na interne onrust en een motie van wantrouwen tot een akkoord: NSC doet alsnog mee aan de verkiezingen, ondanks dat de peilingen de partij rond nul tot twee zetels zien. Voorman Eddy van Hijum riep op tot samenwerking en positioneerde NSC als mogelijke ‘brug’ tussen partijen, terwijl het bestuur aftreedt en een nieuw bestuur in de steigers staat. Interne strubbelingen rond terugkeer van staatssecretaris Sandra Palmen en het terugschoppen van Kamerleden leverden veel wrijving op; fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven stapte van de kieslijst.

JA21 (Utrecht) — Lijsttrekker Joost Eerdmans zei geen voorkeur te hebben voor een minderheidskabinet met de PVV en pleitte voor een daadkrachtig centrumrechts kabinet. Hij riep CDA‑leider Henri Bontenbal op duidelijke keuze te maken over coalitierichting.

VVD (’s‑Hertogenbosch) — Dilan Yesilgöz hield een strijdvaardige toespraak na een ‘heftige zomer’ en fouten die zij toegaf. De VVD kampt met stevige terugloop in peilingen (rond 15 zetels in sommige peilingen) en interne zorgen over een mogelijke electorale afrekening na jaren van regeren. Leden sloten zich grotendeels achter haar.

CDA (Rotterdam) — Bij het CDA heerste optimisme: de partij klimt in peilingen en oud‑premier Jan Peter Balkenende sprak bemoedigend. Bontenbal distantieert zich van etikettering als ‘te links’ en profileert het CDA als verbindend.

PVV en Personele wijzigingen — Geert Wilders maakte een uitgerekte kieslijst van 80 namen bekend; opvallend is dat Fleur Agema na jaren als prominent PVV‑figuur niet terugkeert. Ook Leon de Jong staat niet op de lijst; Kamervoorzitter Martin Bosma keert wel terug. Bij FVD is Lidewij de Vos benoemd tot lijsttrekker, Thierry Baudet zakt naar plek 2 en blijft partijvoorzitter.

Andere partijen en interne ontwikkelingen — BBB keurde de kieslijst met grote meerderheid goed; enkele verschuivingen in topposities werden gemeld. Denk koos een nieuw bestuur onder Tunahan Kuzu en bevestigde Stephan van Baarle als lijsttrekker. Volt voerde scherpe kritiek op gevestigde partijen en wil onder meer inzetten op basisinkomen en een plan voor de regio rond Tata Steel. 50PLUS wil na eerdere interne ruzies met nieuw elan terugkeren en presenteert volgende week het verkiezingsprogramma.

Algemene lijn — De congressen laten zien dat grote partijen hun programma’s grotendeels hebben gepresenteerd en leden nu toetsen en bijstellen. De sfeer wordt mede bepaald door lopende peilingen: partijen als CDA en JA21 ruiken winst, VVD en NSC staan onder druk, en kleinere partijen hopen op verschuivingen voor 29 oktober. Thema’s die binnen partijen nog voor discussie kunnen zorgen zijn onder meer hypotheekrenteaftrek (CDA) en de samenstelling van lijsten en bestuursposities.