NS zegt klaar te zijn voor de herfst, maar veel reizigers moeten wél staan in de trein
In dit artikel:
De eerste dinsdag van september markeert traditioneel de start van de drukste periode op het Nederlandse spoor: veel studenten en scholieren keren terug en kantoordagen concentreren zich sinds corona vooral op dinsdag en donderdag. NS-directeur dienstregeling Tijmen Voet zegt dat de vervoerder deze maand met ongeveer 3.000 rijtuigen rijdt — zo’n 5% meer dan in mei en juni — en op drukke trajecten zoals Amsterdam–Utrecht intercity’s heeft verlengd van acht naar twaalf rijtuigen om honderden extra reizigers te kunnen vervoeren. „Onderhoud is zoveel mogelijk uitgesteld en we hebben al ons materieel van stal gehaald”, aldus Voet.
Toch zijn er grenzen: perrons en technische koppelingen maken twaalf rijtuigen praktisch de maximale lengte, en extra materieel aanschaffen om een paar piekuren per week op te vangen is financieel niet te verantwoorden. Gemiddeld ligt de bezettingsgraad in september rond de 34 procent, wat NS problematisch vindt als argument tegen grote investeringen. Incidenten onderweg kunnen bovendien leiden tot ingekorte treinen, omdat het spoor op veel trajecten al vol zit.
NS probeert reizigers te verleiden hun reis te verplaatsen met informatiecampagnes en beloningen (in het verleden tot 600 euro voor spitsmijders), afspraken met onderwijsinstellingen en proeven met incentives, maar grote veranderingen lukten beperkt. Het idee van een spitsheffing — met hogere tarieven in de piek en extra korting buiten de piek — is meerdere keren voorgesteld (2010, 2017, 2019 en recent door ex-minister Wouter Koolmees) maar stuit op politieke weerstand in de Tweede Kamer.
Praktisch wijst NS reizigers op rustige alternatieven op hetzelfde perron (bijvoorbeeld een halflege intercity drie minuten later), en meldt Voet dat het personeelstekort is opgelost zodat er weer vol kan worden gereden. Tegelijkertijd waarschuwt NS voor extra overlast dit najaar door grootschalige werkzaamheden, onder meer rond Vught in oktober.