Nog eens 109 locaties met staalslakken, plekken gevonden dankzij tips van lezers
In dit artikel:
Onderzoek van Investico en NU.nl, samen met De Groene Amsterdammer en regionale media, bracht op 7 oktober 2025 naar buiten dat op nog eens 109 plekken in Nederland staalslakken liggen. Met deze aanvulling telt de door de journalisten geverifieerde inventarisatie nu 216 locaties verspreid over het land. De nieuwe vondsten kwamen tot stand dankzij lezerstips en terreincontrole; alle locaties zijn op een openbare kaart gezet. Vermelding op die kaart betekent niet automatisch dat er vervuiling is vastgesteld.
Staalslakken ontstaan als reststof uit de staalproductie — vaak afkomstig van Tata Steel — en worden verkocht als ‘circulair’ bouwmateriaal. Ze zijn aangetroffen in dijkversterkingen, wegfunderingen, wandel- en duinpaden, rond straatbomen en zelfs bij restauratiewerk aan de Lourdesgrot in Ommel. Voorbeelden uit de update: duinpaden in Nationaal Park Zuid-Kennemerland, demping van sloten in Oostzaan en materiaal rondom bomen in Bloemendaal.
Het probleem is dat bij contact met water schadelijke stoffen kunnen uitlogen, met ecologische gevolgen zoals verontreinigd oppervlaktewater en vissterfte. Ook kunnen mensen die in aanraking komen met het materiaal last krijgen van bloedneuzen en irritatie aan huid, ogen en luchtwegen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en het RIVM waarschuwen al langer voor deze gezondheids- en milieurisico’s, terwijl er tot voor kort geen landelijke registratie of stevige regelgeving was.
Gemeenten reageren verschillend: sommige halen slakken actief weg, zeker bij paden vlak bij speelterreinen. Waar verwijdering plaatsvindt, is het vaak onduidelijk wat er daarna met het materiaal gebeurt; lokale overheden melden vaak tijdelijke opslag, teruggave aan leverancier of overdracht aan een ‘erkend verwerker’, en gemeenten hebben niet altijd zicht op de verdere bestemming. De koepel van omgevingsdiensten waarschuwt bovendien dat vermalen slakken onherkenbaar kunnen verdwijnen in mengsels van gerecycled materiaal — een risico voor milieu en transparantie — en pleit voor meer toezicht en strengere regels.
Verwijdering kan duur zijn: schoonmaak en herinrichting kostten in Gooise Meren ongeveer een half miljoen euro; in Friesland liep het maximum op tot 3 miljoen euro; de gemeente Ede verwacht circa 2,6 miljoen aan afvoer van vervuild materiaal. In juli voerde het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een tijdelijk verbod in op de meeste toepassingen van staalslakken; producten met minder dan twintig procent slakken blijven toegestaan. De Europese Commissie moet beoordelen of dit verbod verenigbaar is met EU-regels; een besluit daarover moest uiterlijk 9 oktober genomen zijn.