Nieuwe Google-functie verandert alles: AI neemt zoekresultaten over - maar niet zonder risico's
In dit artikel:
Google introduceert wereldwijd — waaronder in Nederland en 35 andere landen — een ingrijpende wijziging van zijn zoekdienst: de traditionele lijst met webresultaten maakt plaats voor ‘AI Mode’, een antwoordfunctie aangedreven door het eigen taalmodel Gemini. Na een proefperiode in de Verenigde Staten wordt de functie nu breed uitgerold; gebruikers krijgen bij een zoekopdracht voortaan eerst een automatisch gegenereerd antwoord te zien, terwijl de gebruikelijke links naar websites naar een secundair tabblad zijn verhuisd.
Het idee van Google is om complexere vragen (zoals reisplanning of uitleg van ingewikkelde onderwerpen) direct en overzichtelijk te beantwoorden. Dat levert gebruiksgemak en snelheid op: samenvatten, analyseren en praktische adviezen verstrekken in één scherm. Tegelijkertijd roept deze stap fundamentele zorgen op over de impact op het open internet en informatie-ecologie. Als de AI het antwoord al serveert, daalt de neiging van gebruikers om door te klikken naar oorspronkelijke bronnen. Voor onafhankelijke nieuwsmedia, kleine ondernemers, bloggers en niche-uitgevers betekent minder verkeer minder advertentie-inkomsten en daarmee een bedreiging voor hun bestaansrecht.
Er zijn ook inhoudelijke risico’s: AI-systemen zijn niet foutloos, kunnen feiten verzinnen of nuance weglaten en selecteren welke bronnen ze gebruiken. Omdat commerciële partijen de modellen trainen en vormgeven, bestaat het gevaar dat gepresenteerde “waarheden” deels gefilterd zijn door zakelijke of politieke belangen. Google belooft bronverwijzingen, maar de praktijk laat zien dat gebruikers vaak genoegen nemen met het kant-en-klare antwoord zonder de bronnen te controleren.
De auteur benadrukt dat AI geen tegenstander hoeft te zijn: de technologie kan informatie toegankelijker maken en veel taken efficiënter uitvoeren. Succesvolle en maatschappelijk verantwoorde inzet vereist echter transparantie, toetsbaarheid en eerlijke verdeling van verkeer naar bronmakers. Zonder externe druk — van gebruikers, journalisten en onafhankelijke platforms — dreigt de zoekmachine te verschuiven van een open venster naar een meer gesloten spiegel die voornamelijk de keuzes van grote techbedrijven reflecteert.
Dit moment wordt gepresenteerd als een kantelpunt: AI zal het internet blijvend veranderen, maar het is cruciaal om te strijden voor een toekomst waarin technologische efficiëntie hand in hand gaat met diversiteit, vrijheid en zichtbaarheid voor oorspronkelijke informatiebronnen.