'Nieuwe fase in raketoorlog', dit kan Oekraïne met de Flamingo en Neptune
In dit artikel:
Oekraïne lijkt een nieuwe stap te zetten in de productie van middellangeafstandsraketten: afgelopen weekend zouden voor het eerst zogenoemde Flamingo-raketten ingezet zijn tegen Russische doelen op de Krim. De raketfabrikant Fire Point zegt dat de Flamingo een bereik tot circa 3.000 km heeft. Vandaag maakte Denemarken bekend dat het op Deens grondgebied brandstof voor deze kruisraket gaat produceren, zodat een deel van de assemblage buiten Oekraïne komt te liggen.
Raketexpert Fabian Hoffmann (Universiteit Oslo) noemt de ontwikkeling “een nieuwe fase in de raketoorlog”: zulke wapens vergroten de slagkracht van Kyiv, maar zijn geen tovermiddel. Oekraïne toont ook een geüpgradede Neptune (de ‘Long Neptune’) met een zogenaamd bereik van ongeveer 1.000 km. Fire Point-directeur Iryna Terech zei eerder dat Oekraïne uiteindelijk 200 Flamingo’s per maand wil bouwen; experts vinden dat op korte termijn onrealistisch. Hoffmann verwacht dat één zware kruisraket per dag al als een succes zou gelden, omdat de productie van dergelijke complexe wapens veel moeilijker opschaalbaar is dan die van drones.
Schaal en detecteerbaarheid bepalen de praktische waarde van deze raketten. Zowel Flamingo als Neptune hebben volgens Hoffmann geen geavanceerde stealth-eigenschappen en zijn op radars detecteerbaar; daarom zijn aantallen belangrijk om effectief massaal doelen op afstand te treffen. Op dit moment beschikt Oekraïne nog niet over een arsenaal dat grootschalige, langeafstandstargeting mogelijk maakt. Tegelijkertijd zou het feit dat Kyiv eigen langeafstandswapens bouwt, het land meer vrijheid geven om achter de frontlinies logistieke knooppunten, vliegvelden en bases in Rusland te treffen zonder buitenlandse leveringsbeperkingen.
Toch blijft Rusland op het gebied van munitie en productie voorlopig in het voordeel, stellen analisten. Hoffmann schat Russische productie op circa 2.000 kruisraketten per jaar; Oekraïne produceert inmiddels vele kamikazedrones en naar schatting ongeveer duizend mini-kruisraketten per jaar, maar het aantal zware raketten is beperkt en grotendeels geheim. Daarbij komt dat Rusland steun krijgt van landen als Noord-Korea en dat Europa weliswaar meer munitie vervaardigt, maar veel daarvan bestemd is voor eigen herbewapening. Ook zijn Amerikanen terughoudend geweest met het toestaan van bepaalde wapenleveringen voor aanvallen op Russisch grondgebied (zoals ATACMS).
Strategisch gezien kan een groeiend arsenaal langeafstandswapens de “strategische diepte” van Rusland tegen hem laten werken: een zo groot grondgebied is moeilijk volledig te beschermen met luchtafweer. Een goed inzetbare zware raket kan ernstige, onherstelbare schade toebrengen waar drones dat niet altijd doen. Maar tot die schaal is bereikt, blijft het effect van deze Oekraïense langeafstandsraketten vooral symbolisch en potentieel tactisch waardevol — mits productie, beveiliging van fabrieken (vandaar deels productie in Denemarken) en voldoende aantallen worden gerealiseerd.