Nieuw uitstel dreigt voor Europese ontbossingswet: "Hond heeft het huiswerk opgegeten"
In dit artikel:
De Europese Commissie stelt voor de inwerkingtreding van de ontbossingswet opnieuw met ongeveer een jaar uit te stellen omdat het benodigde IT‑systeem nog niet betrouwbaar genoeg zou zijn. Commissie‑milieucommissaris Jessika Roswall meldt in een brief aan het Europees Parlement en de Raad dat de technische software, waarin producenten de herkomst van grondstoffen moeten registreren, zwaarder belast blijkt dan verwacht. Zonder verbetering dreigt het systeem zo traag te worden dat het onbruikbaar is. Grote bedrijven hadden vanaf 30 december moeten beginnen met het gebruik ervan; de Commissie wil die deadline nu doorschuiven tot eind volgend jaar zodat het systeem kan worden afgerond.
De wet is bedoeld om te voorkomen dat importproducten zoals hout, papier, koffie, chocolade, soja, palmolie en rundvlees verband houden met kap van waardevol bos — een kernmaatregel van de EU‑Green Deal. De VN schat dat in de afgelopen dertig jaar ongeveer 420 miljoen hectare bos is verloren gegaan, grotendeels door uitbreidende palmolie‑ en sojateelt.
Het IT‑probleem is volgens ingewijden echter niet de enige verklaring voor het uitstel. Grote handelspartners — onder meer de VS en Japan — hebben bezwaren aangetekend; de VS wil bijvoorbeeld Amerikaanse papierexport vrijgesteld zien. Ook recente handelsovereenkomsten met landen als Indonesië roepen vraagtekens op, al ontkent de Commissie dat die onderhandelingen de doorslag gaven. Binnen de EU groeit politieke weerstand: onder leiding van Polen en Oostenrijk vroegen 18 landbouwministers eerder versoepelingen. In het Europees Parlement is vooral de christendemocratische EVP tegen strikte uitvoering en wil zij onder meer uitzonderingslijsten voor landen die bijvoorbeeld netto geen bos verloren hebben.
Bedrijven reageren verdeeld: voedingsconcerns zoals Nestlé, Danone en Ferrero pleiten voor uitvoering volgens planning omdat ze duidelijkheid willen; andere merken vragen uitstel. Milieuorganisaties zoals WWF noemen het mogelijke uitstel teleurstellend en vermoeden dat het IT‑argument deels een voorwendsel is.
Het omzetten van het voornemen in een feit vereist nog goedkeuring van het Europees Parlement en de lidstaten. Vorig jaar leidde een eerder uitstel al tot felle debatten en versplinterde politieke allianties in Straatsburg.