Nieuw onderzoek: omwonende geitenstal krijgt inderdaad vaker longontsteking

In dit artikel:

Bewoners dichtbij geitenhouderijen lopen significant meer risico op longontsteking: volgens nieuw onderzoek van de Gezondheidsraad, in opdracht van het kabinet en dinsdag gepresenteerd, is de kans 73% hoger voor mensen binnen 500 meter en 19% hoger binnen één kilometer dan voor andere Nederlanders. Gemiddeld leidt dit tot naar schatting 841 extra longontstekingen per jaar binnen een kilometer van een geitenstal; de grootste kwetsbaarheid geldt voor jonge kinderen, ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen.

De Gezondheidsraad adviseert de overheid om omwonenden te beschermen en doet drie concrete voorstellen: afzuiginstallaties in stallen, bouwbeperkingen (geen nieuwe geitenstallen nabij woningen en geen nieuwe woningen nabij stallen) en krimp van de sector. Het rapport bevestigt eerdere RIVM-conclusies dat het risico toeneemt naarmate men dichter bij een geitenbedrijf woont; onderzochte bacteriën die in stallen en zieke bewoners zijn aangetroffen verschillen van Coxiella burnetii (Q-koorts).

De uitkomsten stuiten op politieke verdeeldheid. Eerder pleitte voormalig minister Agema (PVV) al voor ingrijpen na het RIVM-onderzoek, maar minister van Landbouw Wiersma (BBB) twijfelde en hield rekening met de zakelijke belangen van de snelgroeiende geitensector. Ook nu blijft Wiersma sceptisch, terwijl minister van Volksgezondheid Bruijn (VVD) betrokken is bij overleg. Totdat het kabinet een lijn trekt, hanteren negen provincies een bouwmoratorium; de Tweede Kamer dringt aan op een landelijke (tijdelijke) bouwstop. Op 14 januari debatteren Kamer en ministers over verdere stappen.