New York bestaat 400 jaar, maar waar is het feestje?
In dit artikel:
In september staat New York formeel stil bij zijn 400-jarig bestaan, maar onder veel bewoners lijkt het jubileum nauwelijks te leven. Lokale reacties variëren van onverschilligheid tot lichte verbaasdheid; meerdere New Yorkers zeggen er niet van op de hoogte te zijn of vinden dat de stad er geen grootschalig feest van maakt. Ook buitenlandse media hamerden eind vorig jaar op hetzelfde beeld: weinig publieke interesse en een magere publieke programmering.
Formeel is de aanleiding historisch: in 1609 verkende kapitein Henry Hudson de baai, in 1624 vestigden Waalse kolonisten zich op Governors Island en in 1625 werd opdracht gegeven de nederzetting naar Manhattan te verplaatsen — die datum staat sinds 1974 op de vlag van New York als stichtingsjaar. Eerdere herdenkingen vonden al plaats (onder meer in 2009 en in 2024), en verschillende partijen — zoals het Nederlandse consulaat met het initiatief Future 400 en het New Netherland Institute — markeerden al momenten in 2024. De Nederlandse koninklijke familie nam deel aan sommige plechtigheden rond NY400.
Toch zijn de enige zichtbare stadsactiviteiten volgens critici beperkt: het stadsbestuur organiseerde onder meer gratis Broadwayconcerten op Times Square en spreekt over het jubileum in officiële uitingen, maar het besluitvormingsproces verliep traag en de programmering kwam laat op gang. Historici merken dat de nadruk van gemeentelijke communicatie vooral ligt op thema’s die New Yorkers wél aanspreken: erkenning van de inheemse bevolking, slavernijgeschiedenis, en de hedendaagse diversiteit van de metropool. Dit is volgens experts ook een bewuste keuze om afstand te nemen van een enkel, eurocentrisch verhaal over de stichting.
Verschillende uitleggen verklaren de geringe publieke betrokkenheid. New Yorkers hebben weinig vrije tijd en veel evenementen concurreren om aandacht; Times Square trekt bovendien zelden bewoners vrijwillig aan. Daarnaast ontbreekt bij veel inwoners een gevoel van Nederlandse erfgoedidentiteit: New York wordt gezien als iconische, toekomstgerichte wereldstad, niet als een plek met een herkenbare ‘Nederlandse’ oorsprong. De huidige politieke sfeer in de VS beïnvloedt ook patriottische gevoelens, waardoor nationale en lokale herdenkingen minder uitbundig worden ontvangen.
Historici waarschuwen dat een verantwoordelijke viering complex moet zijn: het verhaal van Manhattan omvat inheemse gemeenschappen, tot slaaf gemaakte Afrikanen en Europese kolonisten. Een eerlijke herdenking vergt bescheidenheid en aandacht voor pijnlijke aspecten van het verleden, in plaats van een eenzijdig feest.