Transvrouwen welkom in Nederlandse rugbycompetitie, ondanks internationale richtlijn
In dit artikel:
Rugby Nederland heeft besloten dat transvrouwen onder voorwaarden mogen meespelen in de eredivisie voor vrouwen. Na langdurig beraad kiest de bond hiermee expliciet voor een beleid dat inclusiviteit combineert met aandacht voor veiligheid en eerlijkheid; het besluit geldt volgens de bond voor naar schatting maar een handvol spelers. Belangrijke voorwaarden zijn dat transvrouwen openheid geven over hormonale behandeling en actuele testosteronwaarden, en dat een coach beoordeelt of iemands kracht, lichaamsbouw, ervaring en speelstijl passen binnen de vrouwenteams.
De keuze wijkt af van het standpunt van de internationale rugbybond, die in 2020 al oordeelde dat transvrouwen niet op topniveau mogen uitkomen vanwege vermeende krachtsverschillen en verhoogde blessurerisico’s. Ook enkele wetenschappers waarschuwen dat fysieke contact- en blessurerisico’s in sporten als rugby zwaar wegen; sommige onderzoeken suggereren dat het effect van testosterononderdrukking niet het volledige mannelijke voordeel uitwist. Tegenover die kritiek staat dat de bestaande studies vaak kleine groepen en korte meetperiodes betreffen, waardoor wetenschappelijke consensus ontbreekt.
Er zijn persoonlijke verhalen die de emotie van het debat illustreren: een speelster die haar kruis- en binnenband scheurde na een botsing met een transspeelster ziet de ernst van haar blessure als gevolg van het krachtsverschil; de betreffende transspeelster ontkent dat zij boven gemiddeld sterker zou zijn. Ook maatschappelijke en politieke ontwikkelingen vormen de achtergrond: in meerdere landen en sportbonden zijn regels aangescherpt of zijn transvrouwen uitgesloten, en politieke partijen en leiders hebben het onderwerp opgepakt. In Nederland waarschuwt Maurizio IJzerman, hoofdcoach bij de Lowlanders (de enige LHBTI+ rugbyclub van Nederland), voor een groeiend conservatisme en wijst hij tegelijk op grote variatie tussen vrouwen onderling — van 60 tot 120 kilo — waarmee hij benadrukt dat individuele verschillen vaak even relevant zijn als trans/cis-verschillen.
Rugby Nederland benadrukt dat het nieuwe beleid herzien kan worden zodra nieuw wetenschappelijk inzicht beschikbaar komt. De competitie begint komende zondag; sommige transvrouwen kunnen pas meedoen nadat is vastgesteld dat zij aan de gestelde voorwaarden voldoen en de coach hun speelgeschiktheid heeft beoordeeld.