Nederlandse providers passen censuur op Russische media nauwelijks toe

In dit artikel:

Onderzoekers en sanctierechtadvocaten waarschuwen dat veel Nederlandse internetproviders en sociale‑mediaplatforms de EU‑sancties tegen Russische media niet effectief toepassen. De maatregelen, ingesteld na de Russische inval in Oekraïne (2022) om verspreiding van Kremlin‑propaganda te beperken, staan op papier, maar veel geblokkeerde sites en kanalen blijven in de praktijk bereikbaar.

Nieuwsuur kreeg bevestigd dat de grote Nederlandse aanbieders KPN, VodafoneZiggo en Odido na vragen enkele gesanctioneerde diensten (onder meer Russia Today en een Russisch legerkanaal) offline haalden. Toch blijft een groot deel van de verboden content online. ISD Global en andere NGO’s vonden dat in meerdere EU‑landen minder dan een kwart van Russische websites door de grootste providers wordt geblokkeerd. Op social media zijn bijna 800 gesanctioneerde kanalen uit Rusland en Belarus nog actief, met samen tientallen miljoenen volgers; een voorbeeld is het YouTube‑kanaal van presentator Arkady Mamontov.

Handhaving stokt doordat toezicht en strafvervolging versnipperd zijn: in Nederland loopt handhaving via het Openbaar Ministerie en FIOD, en de nieuwe sanctiewet die boetes zonder gevangenisstraf mogelijk maakt ligt bij de Raad van State. Kleine providers en een journalistenvakbond verloren een rechtszaak tegen de maatregelen, waarmee de censuurjuridisch in stand bleef. Technische obstakels (snel veranderende domeinen en nieuwe sites) bemoeilijken uitvoering. Europarlementariër Bart Groothuis pleit voor een Europees centraal loket om bedrijven te ondersteunen bij naleving; volgens Thijs Reuten is de Europese Commissie nodig om lidstaten actiever aan te spreken op handhaving.