Nederlands Dagblad neemt de eigen gemeenschap onder de loep: 'Verhalen over christelijke organisaties vinden lezers soms pijnlijk'

In dit artikel:

Drie jaar geleden had het Nederlands Dagblad (ND) nog geen vaste onderzoeksredactie; inmiddels is er een vaste kern van onderzoekers ontstaan en lopen er regelmatig spraakmakende projecten. Onderzoekschef Aaldert van Soest vertelt dat het proces stapjes heeft gemaakt: na een tijdelijke onderzoeksformatie die in coronatijd wegviel, zette de hoofdredactie zo’n vier jaar geleden het thema opnieuw hoog op de agenda. Met steun van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek konden collega’s structureel vrijgemaakt worden om onderzoek te doen. Dat leidde tot een team van vijf vaste medewerkers — onder wie de chef en een datajournalist — aangevuld met andere collega’s per project.

De redactie heeft inmiddels een constante stroom verhalen opgebouwd, waaronder een stuk dat werd bekroond met een Tegel, wat volgens Van Soest erkenning gaf voor het gezamenlijke werk. De nieuwe aanpak combineert individuele initiatieven met meer samenwerking (duo’s of kleine teams), wat zowel inhoudelijk sterker als mentaal ondersteunend blijkt bij zwaardere onderzoeken. De ambitie is om verdiepend werk voort te zetten en te experimenteren met andere vormen, bijvoorbeeld podcasts.

Sommige onderzoeken richtten zich op de eigen achterban: misbruik binnen kerkelijke kringen en donaties van Nederlandse christenen aan Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Vooral dat laatste, uitgevoerd in samenwerking met BOOS en Investico, veroorzaakte heftige reacties van een deel van het christelijke lezerspubliek en van betrokken organisaties, die het als een aanval ervoeren. Van Soest zegt dat zulke terugslag deel van het vak is en benadrukt het belang van degelijke factchecking, teamsteun en duidelijke communicatie naar lezers over werkwijze en motief.

Kortom: het ND heeft in korte tijd een structurele onderzoekscapaciteit opgebouwd, gesteund door subsidies en interne prioriteitstelling, wat zowel erkenning oplevert als—bij kritische verhalen over de eigen gemeenschap—felle publieke discussie uitlokt. De redactie wil doorbouwen op samenwerking, diversere onderwerpen en nieuwe presentatievormen.