Nederland krijgt geen nieuwe uitzondering op Europese mestregels

In dit artikel:

Demissionair minister Femke Wiersma (BBB) heeft de Tweede Kamer geïnformeerd dat de Europese Commissie een nieuw verzoek van Nederland voor een uitzondering op de Europese mestregels heeft afgewezen. Het betekent dat Nederlandse boeren vanaf 2026 dezelfde maximale mesttoediening moeten aanhouden als hun collega’s in de rest van de EU; sinds 2023 werden die normen al stapsgewijs verlaagd. Alleen Ierland heeft nog een afwijking.

De uitzonderingsregeling — de zogenaamde derogatie — stond toe dat Nederlandse landbouwers meer dierlijke mest per hectare uitrijdden omdat gras in Nederland door het klimaat sneller groeit. De EU schafte die afwijking een aantal jaren terug af vanwege aanhoudend slechte waterkwaliteit in Nederland. Vorige kabinetten, en ook het demissionaire kabinet-Schoof, slaagden er volgens Brussel niet in de waterkwaliteit voldoende te verbeteren, waardoor Nederland geen nieuwe vrijstelling krijgt.

De gevolgen voor boeren kunnen groot zijn: veel bedrijven hebben nu een mestoverschot. Afvoeren van mest is mogelijk maar duur geraakt door schaarste aan capaciteit; het massaal laten slachten van dieren is voor velen geen financieel haalbare uitweg. Daardoor stijgt de kans dat boeren zich gedwongen voelen regels te overtreden en toch mest uit te rijden.

Politiek heeft Wiersma pogingen in Brussel gedaan, net als voorgangers; die lobby bleek onvoldoende, ondanks protesten van BBB en partijleider Caroline van der Plas. Een nieuw pakket mestmaatregelen dat per 1 januari zou ingaan is bovendien door de Kamer afgewezen, waardoor onduidelijkheid en druk op boeren blijven bestaan.