Nederland krijgt Europese AI-fabriek van €200 miljoen in Groningen

In dit artikel:

Nederland krijgt een vaste AI-faciliteit in Groningen: een combinatie van supercomputer, data-infrastructuur en een expertisecentrum waarin bedrijven, onderzoekers en overheden samen AI-modellen en toepassingen ontwikkelen. De Europese organisatie EuroHPC Joint Undertaking heeft de benodigde financiering toegekend, waarmee de komst van de zogenoemde AI-fabriek definitief is. Met een investeringsomvang van €200 miljoen is dit de grootste publieke AI-bijdrage in de Nederlandse geschiedenis.

Het project is tot stand gekomen in een samenwerking tussen de Stichting Nederlandse AI Fabriek, SURF, TNO, de Nederlandse AI Coalitie (AIC4NL), Samenwerking Noord en de provincie Groningen, met steun van meerdere ministeries en het programma Nij Begun. De financiering komt uit een mix van regionale, nationale en Europese bronnen, wat het initiatief binnen de EU uniek maakt.

Het expertisecentrum moet in 2026 open gaan; de AI-supercomputer wordt naar verwachting in 2027 op volle capaciteit gebracht. De faciliteit biedt laagdrempelige toegang tot enorme rekenkracht voor startups, mkb’s, wetenschappers en publieke organisaties, en richt zich op toepassingen in zorg, defensie, landbouw, mobiliteit en veiligheid. Initiatiefnemers benadrukken dat het project niet alleen innovatie stimuleert, maar ook strategisch is: Nederland wil minder afhankelijk worden van Amerikaanse en Chinese technologieplatforms en meer zeggenschap houden over data, kennis en talent.

Willem Jonker (AIC4NL) noemt de fabriek een ontwikkelomgeving voor “AI Fair Tech” als tegenwicht voor grote internationale spelers. De AI-fabriek moet nieuwe banen en onderzoeksmogelijkheden opleveren en Groningen positioneren als een van Europa’s belangrijke AI-hubs.