Nederland geeft topcollectie terug aan Indonesië: schedelkapje, kies en dijbeen Javamens verhuizen na 'nieuwe inzichten'

vrijdag, 26 september 2025 (11:37) - De Telegraaf

In dit artikel:

Naturalis in Leiden geeft de Dubois-collectie — ongeveer 28.000 fossielen — terug aan Indonesië. Minister Robbert (sic) Moes van OCW nam het besluit na advies van de onafhankelijke Commissie Koloniale Collecties. De vondsten, voornamelijk opgegraven op Java en Sumatra aan het eind van de 19e eeuw onder leiding van de Nederlandse geleerde Eugène Dubois, bevatten belangrijke stukken voor onderzoek naar menselijke evolutie, zoals een schedelkapje, een kies en een dijbeen die aan Homo erectus worden toegeschreven.

De commissie concludeerde dat de fossielen nooit juridisch het eigendom van Nederland zijn geworden en dat de dwangarbeid waarmee ze werden opgegraven een onrechtvaardigheid is jegens de betrokken mensen. Ook wees zij op het spirituele en economische belang van de vondsten voor lokale gemeenschappen in de 19e eeuw.

Naturalis-directeur Marcel Beukeboom zegt dat het advies nieuwe juridische inzichten bracht en dat het museum de samenwerking met Indonesische onderzoekers wil voortzetten; hij noemde de stap “een volgende etappe in onze reis”. De Indonesische minister van Cultuur, Fadli Zon, begroet de teruggave als “een stap naar het helen van historische wonden” en verwacht dat de collectie naar het nationale museum in Jakarta gaat, waar ze dagelijks voor publiek toegankelijk zal zijn. Wanneer de overdracht precies plaatsvindt is nog onduidelijk; het kan meer dan een jaar duren.