Natuurjournaal 29 november 2025

In dit artikel:

29 november 2025 — In het herfstlandschap vallen felgekleurde paarse knoopzwammen op dode stronken op: roze, lila en violet steken nu scherp af tegen de bruine tinten van het seizoen. Wat in het veld onder één naam verschijnt, blijkt uit microscopisch onderzoek uit twee dicht verwante zwamsoorten te bestaan; hun vruchtlichamen variëren van bolletjes en kussentjes tot hersenachtige structuren en vlakken die, zodra ze sporen vormen, steeds platter worden en de kenmerkende schijfjes vormen.

Tegelijkertijd profiteren grote bonte spechten van een overvloed aan dennenappels en sparrenkegels, die veel zaden bevatten nu insecten minder beschikbaar zijn. Omdat spechten niet graag op de grond eten, creëren ze een vaste "werkplaats" in boomstammen of spleten in de schors: daar klemmen ze dennenappels vast om met hun snavel de zaden uit te pikken. Onder zulke favoriete “smedes” stapelen lege kegels zich op. Wie spechten wil helpen, kan daarnaast pinda’s en noten op een voedertafel aanbieden. Tekst: Karen Bosma (Nature Today); beeld: Luuk Vermeer en Jan Nijendijk (Saxifraga).