Natuurjournaal 10 oktober 2025

In dit artikel:

Op 10 oktober 2025 belicht Karen Bosma (Nature Today) twee paddenstoelen met kleurrijke namen die in Nederland voorkomen: elfenbankjes en de satansboleet.

Elfenbankjes zijn houtafbrekende, saprotrofe schimmels die meerdere soorten kennen in ons land. Een voorbeeld is het tweekleurig elfenbankje dat op berken groeit. Ze versnellen het rottingsproces door complex organisch materiaal af te breken en zijn buisjeszwammen: in plaats van lamellen zie je aan de onderzijde talloze poriën waaruit de sporen ontsnappen.

De satansboleet heeft zijn dreigende reputatie niet voor niets. De mycoloog dr. Lenz raakte ziek bij de beschrijving; rijpe exemplaren verspreiden een geur van rottend vlees en zijn giftig. Jonge exemplaren ruiken minder sterk en zijn in bekende vergiftigingsgevallen vermoedelijk de oorzaak geweest. Het vruchtvlees blauwkleurt bij beschadiging. Satansboleten (vaak genoemd Rubroboletus/Boletus satanas) komen vooral voor bij volwassen eiken en beuken op kalkrijke grond en kunnen flink uitgroeien.

Foto’s: Lucien Rommelaars (Saxifraga) en Jan Vogel (Waarneming.nl). Advies: pluk en eet geen paddenstoelen zonder zekerheid over herkenning.