Na jarenlange overtreding Arbowet wil ProRail nu af van stenen met kwartsstof

In dit artikel:

ProRail verplicht aannemers vanaf 1 januari 2026 alleen nog ballast te gebruiken zonder kankerverwekkend kwartsstof. De maatregel komt er vier jaar nadat de Arbeidsinspectie die eis stelde na onthullingen van Zembla dat spoorwerkers al minstens tien jaar worden blootgesteld aan te hoge concentraties respirabel kwartsstof. Die fijne deeltjes, die bij werkzaamheden aan de ballast vrijkomen, dringen diep in de longen door en kunnen jaren later ernstige longziekten of longkanker veroorzaken.

Al meer dan tien jaar waren er adviezen om de huidige kwartshoudende stenen te vervangen door kwartsarme of kwartsvrije alternatieven, maar ProRail voerde die aanbevelingen niet door en overtrad daarmee volgens de inspectie de Arbowet. Sommige spoorwerkers kwamen dagelijks met de ballast in contact, waardoor de gezondheidsrisico’s langdurig en omvangrijk konden zijn. Arbo-experts wezen erop dat veel ziektegevallen waarschijnlijk voorkomen hadden kunnen worden.

Na Zembla riep de Arbeidsinspectie vrijwel onmiddellijk een verbod op kwartshoudende stenen; ProRail stelde toen dat directe naleving onmogelijk was vanwege vermeend tekort aan kwartsvrije stenen. Een eigen zoektocht leerde ProRail later dat er wél voldoende aanbod is, onder meer uit steengroeven in Duitsland en Turkije. De nieuwe verplichting moet zo het risico op blootstelling voor spoorpersoneel structureel wegnemen.