Na jarenlange blokkade gaan EU-landen toch akkoord met 'chat control', Nederland stemt tegen

In dit artikel:

EU-lidstaten hebben woensdag ingestemd met de omstreden ‘Big Brother-wet’, bedoeld om online kindermisbruik te bestrijden; Nederland stemde tegen op aanwijzing van de Tweede Kamer. De wet stond al lang ter discussie omdat de voorgestelde middelen ingrijpen in privacy en communicatiegeheim.

Aanvankelijk moest ‘chat control’ platforms zoals WhatsApp en Signal dwingen privéberichten te scannen op kindermisbruik. Veel landen blokkeerden dat plan vanwege zorgen over grondrechten en het briefgeheim; ook de Nederlandse inlichtingendienst AIVD waarschuwde voor risico’s voor cyberveiligheid. Na een compromis van de Deense EU-voorzitter besloot een meerderheid woensdag toch toe te stemmen, maar onder gewijzigde voorwaarden: verplichte scanning is geschrapt, maar de tijdelijke toestemming voor bedrijven om berichten vrijwillig te scannen, te melden en te verwijderen wordt permanent gemaakt, waarbij privacyregels tijdelijk worden opzijgezet.

Het Nederlandse kabinet wilde zich aanvankelijk onthouden, maar de Tweede Kamer riep op om tegen te stemmen omdat het compromis volgens hen de fundamentele zorgen over privacy, het risico op massasurveillance en de gevolgen voor de digitale weerbaarheid van Nederland niet wegneemt. Daarom bracht Nederland een nee-stem uit.

De wet is nog niet definitief: het Europees Parlement en de lidstaten moeten nu onderhandelen over een eindtekst, waarna beide medewetgevers opnieuw moeten stemmen. Belangrijk aandachtspunt blijft de spanning tussen het beschermen van kinderen online en het behoud van end-to-end encryptie en digitale veiligheid; tegenstanders waarschuwen dat structurele scanning en uitzonderingen op privacyregels de beveiliging van communicatie kunnen ondermijnen.