Na dag van chaos stemmen NSC en SGP tóch voor: strenge asielwetten aangenomen door Tweede Kamer
In dit artikel:
De Tweede Kamer heeft twee strengere asielwetten aangenomen, ondanks aanzienlijke twijfel over hun verdere verloop. De coalitiepartijen NSC en SGP stemden na aanvankelijke terughoudendheid toch in met de asielnoodmaatregelenwet, mede dankzij een laatste brief van het kabinet waarin werd toegezegd dat een controversieel onderdeel over de strafbaarheid van hulp aan mensen zonder verblijfspapieren voorlopig niet in werking zal treden. Dit onderdeel blijft wel in de wet staan, maar de minister vraagt eerst advies aan de Raad van State en overlegt daarna opnieuw met het parlement. Tot die tijd worden mensen die ongedocumenteerden helpen niet vervolgd.
De onrust ontstond nadat de PVV op eigen initiatief had toegevoegd dat illegaliteit strafbaar zou moeten worden, wat verstrekkende gevolgen had voor humanitaire hulp. Aanvankelijk ondersteunden NSC en SGP deze toevoeging, maar zij trokken zich terug toen bleek dat feitelijk alle hulp aan illegalen strafbaar wordt gesteld. Asielminister David van Weel benadrukte dat het bestraffen van hulp door bijvoorbeeld kerken of hulporganisaties “geen prioriteit” heeft, maar kon daarvoor geen harde garanties geven. NSC en SGP eisten daarop expliciete schriftelijke bevestiging dat humanitaire hulp buiten strafrechtelijke vervolging blijft, waar het kabinet aan tegemoetkwam in een tweede, voor de stemming verzonden brief.
De totstandkoming van deze steun volgde na intensief beraad in de werkkamer van SGP-leider Chris Stoffer, waar gesprekken met deskundigen en het ministerie plaatsvonden. NSC en SGP dreigden anders zelfs tegen te stemmen, wat de verdeeldheid verder zou vergroten. Er werd ook overwogen om de stemming uit te stellen of een nieuwe wetswijziging te introduceren, maar dat liep het risico om steun van de PVV te verliezen, die de wetten anders als een waterige versie bestempelde.
Het CDA keerde zich juist tegen de asielnoodmaatregelenwet vanwege de strafbaarstelling van hulp aan illegalen, ondanks eerdere steun. De partij vindt deze strafbaarstelling onacceptabel en trok haar steun in. Ook in de Eerste Kamer is het onzeker of de wetten worden aangenomen; de coalitie mist daar een meerderheid, en het CDA weigert zonder uitvoeringstoets steun te geven. De andere voorgestelde wet, die asielzoekers in twee groepen verdeelt en de rechten beperkt, zal waarschijnlijk wel door de Tweede Kamer komen, maar stuit in de senaat eveneens op bezwaren.
Het kabinet probeert met deze maatregelen te voorkomen dat er te veel nareizende familieleden van asielzoekers naar Nederland komen en om de asielprocedure strakker te regelen, onder andere door alleen tijdelijke verblijfsvergunningen te verlenen. De komende maanden zullen cruciaal zijn voor de uiteindelijke besluitvorming, waarbij vooral de Raad van State-adviezen en de uitvoerbaarheidstoets van de IND bepalend zijn voor het politieke draagvlak.