Na bijna 8 jaar zit de klus voor Jetta Klijnsma erop. 'Met pensioen, daar ziet ze echt tegenop'
In dit artikel:
Jetta Klijnsma neemt na bijna acht jaar afscheid als commissaris van de Koning in Drenthe; haar officiële vertrek is op vrijdag 28 november tijdens een besloten bijeenkomst in het provinciehuis in Assen. De Drentse PvdA’er, geboren op 18 maart 1957 in Hoogeveen, bouwde een lange carrière op in lokaal en nationaal bestuur: van gemeenteraad en wethouderschap tot staatssecretaris Sociale Zaken en Werkgelegenheid en later CdK in Drenthe.
Haar periode als commissaris werd zowel geprezen als bekritiseerd. Direct na haar benoeming in september 2017 ontstond online ophef omdat sommigen haar rol als staatssecretaris in kabinet-Rutte II herinnerden — zij was betrokken bij ingrijpende hervormingen rond sociale werkvoorzieningen — en dat leverde haar verwijten op over het ‘afbreken’ van die voorzieningen. Tegelijkertijd kreeg ze in Drenthe veel steun en zette ze met enthousiasme de stap terug naar haar geboortestreek, waar ze zich het liefst tussen mensen begeeft en energie haalt uit persoonlijk bestuur.
Klijnsma onderscheidt zich volgens naasten door haar betrokkenheid, optimisme en aanstekelijke opgewektheid. Haar partner Ard van Rijn schetst haar als iemand die bestuurlijke harde beslissingen kan nemen, maar veel liever werkt op het lokale niveau met direct contact. Die menselijke aanpak gebruikte ze ook effectief bij concrete dossiers: ze wist bewindslieden en andere beslissers naar Drenthe te halen om situaties ter plekke te laten zien. Zo veranderde ze met een informeel weekendbezoek de opvatting van minister Sander Dekker over het voorgenomen sluiten van de gevangenis in Veenhuizen. Ook vocht ze langdurig — samen met burgemeester Marco Out van Assen — tegen het plan om de Johan Willem Friso-kazerne te sluiten; na intensief lobbyen en gesprekken bleef Assen garnizoensstad en kwam er een renovatie van tientallen miljoenen.
Als primaire verbindende schakel tussen provinciebestuur en burgemeesters toonde Klijnsma zich sterk tijdens crises: ze speelde een zichtbare rol bij de uitvoering van corona-maatregelen en bij het omgaan met boerenprotesten. Burgemeester Out roemt haar vermogen om scherpte uit spanningen te halen, bijvoorbeeld door met simpele gebaren als koffie en koek tot rust te brengen. Ook op het landelijke overleg rond asiel en migratie nam ze een actieve rol: ze zette zich in voor praktische oplossingen als de nachtcarrousel om druk op Ter Apel te verlichten en was voorstander van de spreidingswet die gemeenten verplichtte om vluchtelingen op te vangen.
Haar directe stijl leverde echter ook politieke wrijving op. Tijdens een congres waarin de fusie tussen GroenLinks en PvdA werd bepleit, sprak Klijnsma onomwonden over het gebrek aan bestuurservaring binnen de net opgekomen BoerBurgerBeweging in Drenthe, wat in maart 2023 leidde tot felle reacties van BBB-leden en landelijke kopstukken. Haar woorden werden als kwetsend ervaren door BBB’ers; zij eisten excuses. Klijnsma bood later excuses aan en zocht het persoonlijk gesprek om de relatie te herstellen. Voor sommige betrokkenen bleef de affaire een politieke smet, al herstelden persoonlijke verhoudingen vaak snel.
Privé kende Klijnsma ook tegenslag. In november vorig jaar liep ze ernstig letsel op toen ze thuis viel en haar heup brak. De val kwam extra hard aan omdat ze al haar leven met spastische benen en de hulp van een rollator leeft. Haar herstel verliep opmerkelijk snel dankzij een intensieve revalidatie in Haren en een sterke wil om weer zelfstandig te kunnen lopen; ze bleef in die periode betrokken bij haar werk en hield regie vanuit het revalidatiecentrum. Haar man benadrukt dat werk en privé bij hen sterk verweven zijn: beiden reizen tussen Assen en Den Haag en zien werk ook als hobby. Klijnsma overweegt na haar vertrek wel rustiger aan te doen maar sluit bestuursfuncties in de toekomst niet uit.
Het afscheid in Assen wordt omlijst met een cultureel programma met makers uit Drenthe, gevolgd door een receptie voor genodigden. Een beknopt paspoort: Jellejetta (Jetta) Klijnsma, geschiedenis gestudeerd aan de RUG, was onder meer wethouder en locoburgemeester/waarnemend burgemeester van Den Haag, Tweede Kamerlid, twee keer staatssecretaris Sociale Zaken en sinds 2017 commissaris van de Koning in Drenthe. Ze is getrouwd met Ard van Rijn; het paar heeft geen kinderen en woont afwisselend in Den Haag en Assen.