'Muur van drones' moet Russen tegenhouden: 'Verbazingwekkend dat wij er nu pas over nadenken'
In dit artikel:
Russische onbemande vliegtuigen die deze week ongehinderd Polen binnenvlogen, hebben zichtbare zwaktes in de NAVO-luchtafweer blootgelegd. De incursion – naar verluidt 19 drones – leidde tot verscherpte reacties vanuit Brussel en Den Haag: EU‑voorzitter Ursula von der Leyen zei dat Europa elk stukje grondgebied zal verdedigen en premier Mark Rutte kondigde versterkingen op land en in de lucht aan, met extra aandacht voor drones. De Baltische staten en Polen dringen al langer aan op een steviger verdedigingslijn tegen dit soort aanvallen.
Het probleem is financieel en operationeel: straaljagers en interceptieraketten die nu worden ingezet zijn effectief, maar duur (raketten kunnen tot enkele honderdduizenden euro’s kosten) en niet schaalbaar tegen goedkope, talrijke drones. Vorig weekend werden in Oekraïne bijvoorbeeld honderden drones ingezet, waarmee de kwetsbaarheid duidelijk werd. Daarom wint het idee terrein om langs de NAVO‑grens van Noorwegen tot Polen een ‘dronemuur’ of gelaagde verdediging op te bouwen, deels geïnspireerd op Oekraïnes eigen “Drone Line” — een 10–15 km brede no‑gozone waarin onbemande systemen aanvallen moeilijk maken.
Experts wijzen echter op grote praktische uitdagingen. Defensiespecialist Patrick Bolder noemt de afstand (ongeveer 3.000 km grens) moeilijk te beveiligen. Effectieve systemen als radar-geleide snelvuurkanonnen (bijv. Skyranger) hebben slechts een beperkt bereik van circa 3 km; om alleen de ~700 km Poolse grens te dekken zouden er honderden stuks nodig zijn, met flinke personeels- en kostenimplicaties. Bedrijven in de dronemarkt zijn verdeeld: Avalor AI’s Maurits Korthals Altes ziet de term ‘dronemuur’ vooral als marketing en adviseert prioriteit te geven aan bescherming van vitale infrastructuur en het combineren van radar met gerichte middelen. Arnout de Jong van Delft Dynamics waarschuwt voor conflicten met regulier luchtverkeer en pleit voor autonome onderscheppers: drones die andere drones uitschakelen door botsing of onderschepping — concepten die in Oekraïne getest worden en ook vanaf mobiele platforms te lanceren zijn.
Conclusie: er is brede steun voor een meer robuuste, gedifferentieerde droneverdediging, maar uitvoerbaarheid, kosten, luchtregelgeving en de realiteit van massale, goedkope aanvalsdrones maken het onmogelijk om alle dreigingen volledig uit te schakelen. De discussie verschuift daardoor naar welke mix van detectie (radar), lage‑kosten onderscheppers en selectieve bescherming van kritieke doelen de beste balans biedt.