Minister-president Diependaele wil plafond op sociale voordelen, goed idee? "Er is eerder ondergebruik dan overgebruik"

In dit artikel:

Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) stelde in zijn Septemberverklaring voor een centraal 'sociaal register' op te bouwen om een overzicht te krijgen van wie welke sociale steun ontvangt, met als bedoeling misbruik of stapeling van uitkeringen te beperken. Hij opperde ook een plafond op voordelen omdat sommige ontvangers zo veel samen krijgen dat hun inkomen boven dat van werkenden zou uitkomen.

Professor sociaal beleid Ive Marx (UAntwerpen), in De Ochtend op Radio 1, reageert kritisch. Hij wijst erop dat het aanbod aan voordelen – van verlaagde energietarieven en zorgpremies tot toeslagen en vervoerskortingen – afkomstig is van uiteenlopende overheidsniveaus en voor veel mensen ondoorzichtig is. "Veel mensen weten niet eens waar ze recht op hebben", aldus Marx, en door complexe aanvraagprocedures en digitale drempels blijven rechten vaak onbenut; ondergebruik is volgens hem een groter probleem dan overgebruik.

Marx ziet wel potentie in een register dat automatisch rechten toekent, maar waarschuwt dat de begrotingseffecten onduidelijk zijn en dat een financieel plafond riskant kan zijn omdat het zou vragen om ingrijpende beslissingen (bijv. intrekking van toeslagen of sociale huisvesting). Zijn voorkeur gaat uit naar het uitbreiden van rechten naar laagbetaalde werkenden (voorbeeld: sociaal energietarief nu enkel voor leefloontrekkers), in plaats van het afromen van bestaande begunstigden. Juridische aanpassingen voor datadeling tussen overheden zijn volgens hem de grootste hindernis; technologisch is automatische toekenning wel haalbaar.