Miljoenennota gelekt: iets meer koopkracht, extra geld voor gevangenissen en korte vliegreis wordt duurder
In dit artikel:
De miljoenennota, deels gelekt op vrijdag, bevat meerdere concrete beleidskeuzes en opbrengstmaatregelen voor de komende jaren. Minister Eelco Heinen (VVD) benadrukt dat er keuzes nodig zijn om Nederland welvarend en veilig te houden en roept op tot politieke samenwerking in de Tweede Kamer.
Belangrijkste cijfers en maatregelen:
- Koopkracht: de koopkracht van huishoudens groeit volgend jaar gemiddeld met circa 1,3 procent; in de zomer werd nog gerekend op ongeveer 1 procent. De precieze, onderliggende berekeningen zijn dit jaar echter niet meegestuurd naar de Kamer, de reden daarvoor is onduidelijk.
- Vliegtaks: de milieubelasting op kortere vluchten wordt verhoogd ten opzichte van langere vluchten; de aanpassing gaat per 1 januari 2027 in.
- Brandstofaccijns: de korting op brandstofaccijnzen (ingevoerd tijdens de energiecrisis) wordt met een jaar verlengd. De korting bedraagt momenteel 17,3 cent per liter benzine en 11,1 cent per liter diesel. Dit kost de staat ongeveer 1,6 miljard euro; minister Heinen zegt een manier te hebben gevonden om dat gat te dichten, maar details ontbreken nog.
- Rode diesel: definitief geen herinvoering van de lagere belasting voor rode diesel voor agrariërs. Die maatregel, waar de partij BBB voor pleitte, stuit op misbruikproblemen en EU-bezwaren rond staatssteun. Het resterende budget van circa 140 miljoen euro vanaf 2027 is nog niet toegelicht.
- Stikstof: er komt 2,6 miljard euro extra voor de stikstofaanpak, onder meer voor vrijwillige stoppersregelingen voor boeren, innovaties in stallen en natuurverbetering.
- Gevangenissen: er wordt extra geld vrijgemaakt voor penitentiaire voorzieningen.
- CO2-heffing industrie: de heffing blijft formeel bestaan, maar bedrijven hoeven hem niet te betalen. Die constructie moet voorkomen dat industrie massaal vertrekt en tegelijkertijd bureaucratische of EU-gerelateerde gevolgen (zoals verlies van 1,2 miljard euro uit EU-herstelgeld) worden vermeden. Hierdoor ontstaat de noodzaak andere instrumenten te vinden om industriële CO2-uitstoot verder te reduceren.
Kort: de nota combineert kleine koopkrachtverbetering met gerichte investeringen en fiscale aanpassingen om energieprijzen te dempen, stikstof en gevangeniscapaciteit aan te pakken en industrie te behouden. Veel voorstellen kennen nog onduidelijke financieringsdetails en vereisen politieke overeenstemming.