Miljardendeals, Israël: veel op spel bij bezoek Saudische kroonprins aan VS
In dit artikel:
Vandaag ontvangt het Witte Huis de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS). Wat ogenschijnlijk vooral ceremonieel is — welkom met veel vertoon — gaat achter de schermen gepaard met zware diplomatieke onderhandelingen over defensie, technologie en miljardeninvesteringen die de machtsbalans in de Golf kunnen verstevigen.
MBS, formeel geen staatshoofd maar de feitelijk leider van Saudi-Arabië, reist naar Washington om harde Amerikaanse garanties af te dwingen in ruil voor investeringen en toegang tot geavanceerde technologie. Riyad verlangt zekerheid tegen grootschalige aanvallen uit de regio en wil dat dergelijke garanties ook na een eventueel vertrek van Donald Trump uit het presidentschap blijven gelden. Centraal staat bovendien een omvangrijk defensiepakket, waarbij de verkoop van F-35-straaljagers op tafel ligt — een stap die afwijkt van eerdere Amerikaanse terughoudendheid in het leveren van topwapens aan Arabische staten. President Trump bevestigde publiekelijk bereidheid tot verkoop en profileert het bezoek als kans voor grote wapendeals en investeringen.
De technologische component van het bezoek sluit aan op Saudi-Arabië’s Vision 2030: het koninkrijk wil een regionaal knooppunt voor kunstmatige intelligentie worden en zoekt samenwerking met Amerikaanse bedrijven. Een investeringsforum in het Kennedy Center, gepland een dag na het Witte Huis-bezoek, moet die verbinding bevorderen. Ook civiele nucleaire samenwerking staat op de agenda; Riyad wil kernenergie gebruiken om binnenlands energiegebruik af te dekken en zo meer olie vrij te maken voor export — een dossier dat eerder gekoppeld werd aan normalisatie met Israël, maar nu deels los lijkt te worden besproken.
Het bezoek symboliseert ook MBS’ terugkeer op het wereldtoneel na jaren van internationale kritiek, vooral na de moord op journalist Jamal Khashoggi in 2018, waarvoor de CIA de kroonprins aanwijst als opdrachtgever. Analisten merken op dat Trumps uitnodiging de indruk wekt van een volledig herstel van de Amerikaanse-Saoedische relatie.
Normalisatie tussen Saudi-Arabië en Israël blijft een zware politieke winst voor Trump, maar Riyad stelt voorwaarden: een geloofwaardig traject naar een Palestijnse staat en terugtrekking van Israëlische troepen uit Gaza. Zolang die voorwaarden niet worden ingewilligd door premier Netanyahu, lijkt een volledig akkoord moeilijk haalbaar. Verwacht resultaat: een raamwerk voor een defensiepact, intenties voor nucleaire en technologische samenwerking en toezeggingen voor nieuwe investeringen — maar geen definitieve diplomatieke doorbraak zolang het Palestijnse vraagstuk blijft liggen.