Militaire treinen gaan straks voor op de intercity 'door toegenomen dreiging'
In dit artikel:
Demissionair staatssecretaris Christophe van der Maat Aartsen (in artikel kort Aartsen genoemd) heeft besloten dat treinen met militair materieel in de toekomst voorrang krijgen boven reizigers- en goederentreinen op het Nederlandse spoor. De maatregel is bedoeld omdat de dreiging vanuit Rusland volgens hem toeneemt en het aantal militaire transporten de komende jaren waarschijnlijk zal stijgen.
Nederland speelt een logistieke rol voor transport naar Oost-Europa door grote zeehavens van Vlissingen tot de Eemshaven: tanks kunnen van schip rechtstreeks op trein geladen worden en via goede spoorverbindingen richting Duitsland snel verder worden gebracht. Tegelijkertijd is het Nederlandse spoornet een van de drukst bereden ter wereld, waardoor het inpassen van militaire treinen nu veel voorbereiding vergt en soms maanden kost.
Tot nu toe gebeurt militair vervoer vaak ’s nachts en maakt men gebruik van kleine dagelijkse reservecapaciteit op het spoor. Met meer bewegingen is dat volgens Aartsen niet genoeg: alleen treinen die door het kabinet als ‘urgent’ worden bestempeld krijgen voortaan prioriteit boven andere treinen. Hij verwacht dat reizigers daar mogelijk af en toe merk van zullen hebben — bijvoorbeeld dat een NS-trein één of twee keer niet rijdt omdat een militair transport voorrang krijgt — maar hoopt dat de hinder beperkt blijft.
De nieuwe regeling lost niet alle knelpunten op. Naast capaciteit op het spoor zijn er praktische beperkingen zoals bruggen die zware treinen niet kunnen dragen, sporen die te dicht op elkaar liggen om veilig te laten passeren, en administratieve obstakels bij grensoverschrijdend vervoer. Aartsen noemt als voorbeeld dat een tank vanuit de Rotterdamse haven soms pas na een maand op de plaats van bestemming is door regels en vrachtpapieren.
ProRail en het ministerie gaan onderzoeken waar het Nederlandse spoornet nu nog ongeschikt is voor militaire transporten. De voorrangsregels maken deel uit van bredere investeringen in weerbaarheid en afschrikking aan de oostflank van Europa; de nieuwe regels zullen naar verwachting nog zeker een jaar nodig hebben voordat ze van kracht worden.