Militair machtsvertoon en 'nucleaire triade' van China: wat wil president Xi met zijn parade duidelijk maken?
In dit artikel:
Op 3 september toonde China op een grootschalige militaire parade op het Tienanmen-plein voor het eerst publiekelijk een volledige nucleaire triade: kernwapens lanceerbaar vanaf land, uit de lucht en vanaf zee. President Xi Jinping gebruikte de ceremonie — waarbij ook Rusland’s Vladimir Poetin en Noord-Korea’s Kim Jong-un aanwezig waren — om de modernisering van het Volksleger en China’s opkomende rol in een nieuwe wereldorde in de verf te zetten. Meer dan 10.000 militairen marcheerden mee en een reeks van het nieuwste materieel werd geëxposeerd.
De parade, streng geregisseerd en minutieus gerepeteerd, had zowel binnenlands prestige als internationale signaalwaarde. Het publiek kreeg onder meer te zien: de JingLei-1 (een lucht-lanceerbare langeafstandraket), de JuLang-3 (een vanaf onderzeeërs lanceerbare intercontinentale ballistische raket), de Dongfeng-61 en Dongfeng-63 ICBM’s, hypersonische wapens en onderwaterdrones zoals de AJX002. Deze systemen benadrukken China’s groeiende second-strikecapaciteit — cruciaal voor afschrikking — en laten zien dat Beijing zijn nucleaire arsenaal snel uitbreidt richting pariteit met rijken als de VS en Rusland.
De demonstratie riep uiteenlopende reacties op. Westerse analisten merken op dat de uitbreiding van China’s militaire budget en arsenalen reden tot zorg is, maar niet per se direct gevaarlijk voor Europa; voor regionale actoren is het plaatje anders. Vooral Taiwan, dat feitelijk onafhankelijk functioneert maar door Beijing als deel van China wordt gezien, staat door het snel groter wordende machtsverschil onder druk. Ook baart de ontwikkeling van zee-gebonden raketten en anti-scheepscapaciteiten de Amerikaanse marine in de westelijke Stille Oceaan zorgen.
De datum van de parade was zorgvuldig gekozen: 3 september is in China ‘Overwinningsdag’, dit jaar de 80e herdenking van het einde van de Tweede Chinees-Japanse Oorlog en WO II. Xi gebruikte zijn toespraak om het verhaal rondom die oorlog te herijken, met nadruk op de offers van China en de Sovjet-Unie naast die van westerse geallieerden. Tegelijkertijd verweefde hij historische verwijzingen met hedendaagse geopolitieke boodschappen: China profileert zich als voorstander van vrede maar waarschuwt tegen confrontatie, en situeert de huidige internationale spanningen impliciet in tegenstelling tot de Verenigde Staten.
Kort samengevat: de parade was een zorgvuldig geregisseerd machtsvertoon dat zowel de binnenlandse legitimiteit van Xi’s moderniseringsproject moest verstevigen als een duidelijke strategische boodschap aan regionale en wereldmachten moest afgeven. De zichtbare triade en andere geavanceerde systemen illustreren dat China zijn nucleaire en conventionele capaciteiten snel uitbreidt — een ontwikkeling met aanzienlijke implicaties voor de veiligheid in Oost-Azië en daarbuiten.