MI5 laat spionagegeheimen en gadgets zien aan grote publiek: James Bond was er een beginneling bij

dinsdag, 22 juli 2025 (20:31) - Het Parool

In dit artikel:

De Britse inlichtingendienst MI5 opent voor het eerst haar deuren voor het publiek met een tentoonstelling in The National Archives in Kew, Londen, waar de geheime wereld van spionage, gadgets en gevangen doelwitten wordt onthuld. Centraal staat het opmerkelijke bewijs van spionagepraktijken uit de Eerste Wereldoorlog, zoals twee verkrompen citroenen die dienden voor onzichtbare inkt om geheime berichten te versturen. Deze vondst speelde een cruciale rol in de arrestatie en doodstraf van de Duitse spion Karl Müller, een gebeurtenis die tevens het ontstaan van MI5 heeft bevorderd.

Hoewel MI5 officieel al sinds 1909 bestaat, werd het bestaan van de dienst ruim tachtig jaar ontkend door de Britse regering en bleef de organisatie uiterst geheimzinnig. De tentoonstelling toont hoe MI5 zich ontwikkelde van beginnende geheim agenten naar een professionele en technologisch geavanceerde dienst. Dit illustreert zich onder meer aan de ontmaskering van de Portland Spy Ring in 1961, waarbij vijf spionnen vertrouwelijke informatie over Britse onderzeeërs doorspeelden aan de Sovjet-Unie. De geavanceerde radioapparatuur van het spionnenpaar Lona en Morris Cohen, die schuilgingen onder valse namen, staat hierbij centraal.

Een blinde vlek in de MI5-geschiedenis is de zaak-Klaus Fuchs, een natuurkundige die onbewust nauwe banden had met de Sovjet-Unie terwijl hij meewerkte aan het Manhattan Project, het geheimzinnige gezamenlijke kernwapenprogramma van Groot-Brittannië, Canada en de VS. Deze grote fout leidde tot een diepe vertrouwenscrisis met Amerikaanse geheime diensten, maar leidde ook tot een grondige hervorming van MI5, waarmee het een van de meest gerespecteerde en gevreesde inlichtingendiensten ter wereld werd.

Tot slot belicht de expositie ook hedendaagse thema’s, zoals de ontdekking van Al Qaida’s plan om in 2006 meerdere vliegtuigen met vloeibare explosieven te laten neerstorten boven de VS. Het hiermee verband houdende verbod op vloeistoffen in vliegtuigen is direct terug te voeren op MI5’s successen in het onderscheppen van dergelijke terroristische dreigingen. De tentoonstelling toont zo een unieke mix van historische spionagepraktijken en moderne veiligheidsdreigingen, waarmee MI5’s cruciale rol in internationale veiligheid wordt onderstreept.