Met één belletje met Trump voorkwam Poetin levering van Tomahawks aan Oekraïne

In dit artikel:

Amerikaanse media melden dat één telefoontje tussen Vladimir Poetin en Donald Trump voldoende was om Amerikaanse Tomahawk-raketten aan Oekraïne te blokkeren. Bloomberg en The Wall Street Journal baseren zich op ingewijden en beschrijven dat Trumps gezant, vastgoedmiljardair Steve Witkoff, actief onderhandelde met Kremlin-adviseur Yuri Ushakov en het Kremlin adviseerde hoe het Trump het beste kon benaderen. Dat advies luidde onder meer om Poetin Trump te laten bellen vlak vóór het Witte Huis-bezoek van Volodymyr Zelensky in oktober, toen onderwerp van gesprek onder meer mogelijke wapenleveranties zou zijn.

Poetin belde inderdaad een dag voor het bezoek; het gesprek duurde ongeveer twee uur. Volgens bronnen was dat telefoontje doorslaggevend: Poetin zou hebben gewaarschuwd dat levering van Tomahawks de oorlog zou laten escaleren en de Russisch-Amerikaanse betrekkingen zou schaden. Kort daarna werden de raketten niet geleverd. Het 28-puntenplan — dat recent uitlekte en sindsdien uitgangspunt is voor besprekingen tussen de VS en Oekraïne — presenteert Oekraïne volgens de berichtgeving in een slecht licht.

Trump heeft de gang van zaken afgedaan als normale 'dealmaker'-praktijk; het Kremlin weigert inhoudelijk te reageren. Critici vinden de volgorde van handelen problematisch: Laurien Crump, deskundige internationale diplomatie (Radboud Universiteit), noemt het "echt de omgekeerde wereld". Zij stelt dat Witkoff geen officiële diplomaat is en vooral handelt als zakenman, met te veel aandacht voor snel sluiten van een deal die vooral Russisch en Amerikaans belang dient en Oekraïne ondergeschikt maakt. Volgens haar zijn de onthullingen zorgwekkend omdat ze tonen hoe sterk Russische invloed via informele kanalen op het Amerikaanse beleid kan doorwerken.

Ter context: Tomahawks zijn langeafstandskruisraketten waarvan levering aan Oekraïne gevoelig ligt vanwege het risico op escalatie met Rusland.