Met een app hopen ze bij Kampong de gevaren van een hersenschudding te verminderen
In dit artikel:
Op de hockeyvelden komt licht hersenletsel vaker voor dan velen denken. Bij Utrechtse club Kampong is daarom een pilot van start gegaan om gehoor te geven aan die problematiek en spelers beter te beschermen. Aanleiding was onder meer een botsing in augustus waarbij 21‑jarige Kampong-speelster Mea de Vries na een hoofd‑tegen‑hoofd‑impact duizelig werd en even “zwart zag”; aanvankelijk wilde zij, zoals vaak gebeurt, snel weer door met trainen en wedstrijden.
Initiatiefnemer is neuro‑optometrist Richard Hoctin Boes van Eye4Vision. Hij ontdekte, na gesprekken met Kampong‑coach Kai de Jager en door eigen ervaring binnen de club, dat er geen eenduidig protocol bestaat voor het herkennen en handelen bij hoofdletsel in het hockey. Samen met bewegingswetenschappers heeft hij een wetenschappelijk onderbouwde pilot opgezet die eerst binnen het vrouwenhockey wordt getest, maar mogelijk later voor andere sporten inzetbaar is.
De KNHB en UMC Utrecht constateren in lopend onderzoek een toename van hoofdletsels in het hockey, met vermoedelijke onderrapportage omdat spelers klachten soms niet melden uit angst voor negatieve gevolgen voor hun loopbaan. In seizoen 2021/22 werden 62 gevallen geregistreerd, meestal hersenschuddingen, met een gemiddelde herstelduur van ruim veertien weken. Oorzaken zijn duels, een stick of bal tegen het hoofd of valpartijen op hard kunstgras. Bekende speelsters die langdurig uitvielen zijn Marijn Veen, Freeke Moes en Luna Fokke; ook Kampong kende recent meerdere gevallen.
Uniek aan de pilot is de nulmeting: speelsters doen aan het begin van het seizoen na een training cognitieve en balanstests die als basislijn dienen. Als er in een wedstrijd sprake is van hoofdklachten, kan aan de zijlijn een app‑gestuurde test worden gedaan om snel te vergelijken met de nulmeting. Een duidelijke verslechtering — bijvoorbeeld in balans — is dan reden om iemand van het veld te halen, waar dat zonder referentiewaarde wellicht niet was opgevallen. De werkwijze is geïnspireerd op methoden uit Canada die al gebruikt worden in contactsporten als ijshockey en American Football.
De pilot richt zich eerst op vrouwen; interest is getoond door clubs als Den Bosch en Pinoké en door wintersporters. Spelers zelf ervaren het als waardevol: Guusje Moes zei dat erkenning van het gevaar belangrijk is, en De Vries meldt dat ze nog vermoeid en concentratieproblemen heeft tijdens haar studie geneeskunde ondanks herstel. Kampong won recent 2‑1 van Rotterdam en die wedstrijd leverde geen nieuwe kopzorgen op. De proef moet, zo hopen de initiatiefnemers, leiden tot landelijke standaardisatie van acute zorg en terugkeerbeleid bij hoofdletsel in de sport.