Meer zorg aan huis leidt tot lege bedden in verpleeghuizen
In dit artikel:
Na jarenlange tekorten ontstaan nu op veel plekken lege kamers in verpleeghuizen, wat bestuurders zorgen baart omdat lege bedden niet worden vergoed. In april woonden 121.021 mensen in een verpleeghuis; ruim 40.000 ontvingen verpleegzorg thuis — bijna het dubbele van vijf jaar terug. De daling van de wachtlijsten hangt sterk samen met beleid om ouderen langer thuis te laten wonen, meer mantelzorg, technologische hulpmiddelen en nieuwe vormen van seniorenhuisvesting waarbij zorg aan huis wordt geleverd en door de overheid wordt betaald.
De situatie is regionaal variabel: sommige instellingen hebben lege verdiepingen, terwijl elders wachtenden blijven staan. Soms weigeren verpleeghuizen cliënten omdat er te weinig personeel is om veilige zorg te bieden. Ook kiezen sommige ouderen voor een verblijf pas wanneer hun voorkeurslocatie vrij is; zes maanden geleden stonden 14.445 mensen op zo’n wachtlijst, ruim tweeduizend minder dan anderhalf jaar eerder, aldus brancheorganisatie ActiZ.
Financieel is de sector kwetsbaar: instellingen rekenen op een hoge bezettingsgraad (gemiddeld berekend op circa 98 procent) en hebben vooral vaste kosten, waardoor lege bedden snel tot problemen kunnen leiden. Zorgkantoren zoals CZ hebben aangegeven niet automatisch financieel bij te springen als een instelling in de problemen komt, wat zorgverleners dwingt naar alternatieven te zoeken. Hoogleraar Patrick Jeurissen waarschuwt voor moeilijke jaren door samenloop van bezuinigingsdruk, personeelstekorten en onzekerheid over toekomstige vraag — al verwacht hij dat vraag door vergrijzing op termijn mogelijk weer toeneemt.
Opmerkelijk is ook de sterke groei van commerciële verpleeghuizen: volgens de Kamer van Koophandel zijn dat er in tien jaar vervijfvoudigd, van 96 naar ruim 500, iets wat experts zorgwekkend vinden. Daarnaast speelt onder ouderen de wens om bij ernstige dementie niet naar een verpleeghuis te hoeven, soms leidend tot overwegingen rond euthanasie.