Meer ruimte voor embryo-onderzoek is gerechtvaardigd

In dit artikel:

Sinds 2002 geldt in Nederland een tijdelijk verbod om zaad- en eicellen voor onderzoek bij elkaar te brengen; dat verbod staat nu ter discussie door een wetsvoorstel van D66 en VVD. Momenteel mogen wetenschappers wel werken met embryo’s die bij ivf overblijven, meestal drie tot vijf dagen oud, maar de allereerste celdelingen blijven buiten het onderzoek. Die vroege fase bevat volgens onderzoekers belangrijke informatie over ontstaan, ziekte en gezondheid en kan helpen ivf-trajecten succesvoller en minder belastend te maken en inzicht bieden in zeldzame of erfelijke aandoeningen.

Het parlement debatteerde recent over de voorgestelde verruiming; een uiteindelijke stemming moet nog blijken of er een meerderheid komt. Voorstanders zijn de afgelopen jaren in aantal en argumenten gegroeid: concrete vragen en potentiële medische baten maken het wenselijk die fase bestudeerbaar te maken. Tegenstanders wijzen terecht op ingrijpende nieuwe vragen: embryo’s zouden met een andere intentie gecreëerd en daarna vernietigd worden, en het onderzoek kan technisch ook betrekking krijgen op DNA-aanpassingen. Hoewel een zwangerschap met genetisch aangepast embryo wettelijk niet is toegestaan, roept de mogelijkheid van germline-manipulatie ethische bezwaren op.

De redactie concludeert dat een beheerste verruiming van de Embryowet voor medische doeleinden verdedigbaar is gezien het potentieel om menselijk lijden te verminderen, maar erkent dat dit nieuwe, fundamentele dilemma’s oproept over hoe ver Nederland wil gaan met gentechniek. Daarom is het volgens het stuk belangrijk dat Nederlandse onderzoekers, gewapend met eigen onderzoek en kennis, meedoen aan het publieke en politieke debat over deze toekomstvraag.