Meer dan een moestuin

In dit artikel:

29 november 2025 — Naturalis Biodiversity Center bracht in opdracht van AVVN samen natuurlijk tuinieren de brede waarde van Nederlandse volkstuinparken in kaart. Het rapport moet gemeenten en volkstuinverenigingen helpen bij besluitvorming nu de belangstelling voor tuinen toeneemt, wachtlijsten groeien en stedelijke ruimte schaars is: moet een park uitbreiden of wijken voor woningbouw?

Het onderzoek laat zien dat volkstuinen meer bieden dan alleen groente en fruit. Tieners, ouderen en omwonenden kunnen mentale rust vinden in tuinieren — “Tuinieren geeft rust,” zegt onderzoeker Imani Taroenodikromo — en parken fungeren vaak als ontmoetingsplek en als plek voor educatie over ecologisch tuinieren. Voor biodiversiteit zijn de plekken waardevol: inheemse beplanting en minder maaien ondersteunen bestuivers die tegelijk de oogst helpen verbeteren.

Naturalis verdeelt de mogelijke waarden in vijf categorieën: ecologisch, sociaal, cultureel, consumptief en financieel. Die kunnen elkaar versterken, maar ook in conflict raken: intensief oogsten kan biodiversiteit verminderen, terwijl evenwichtig beheer beide doelen kan dienen. Praktische maatregelen zoals aanplant van inheemse soorten, organische bemesting en terughoudend maaibeleid verhogen zowel natuurwaarde als opbrengst. Daarnaast kunnen goed onderhouden volkstuinen de onderhoudskosten voor gemeenten verlagen en buurtrecreatie bieden.

Taroenodikromo roept tuinders op om met kleine aanpassingen een positieve bijdrage te leveren aan biodiversiteit en klimaatadaptatie. Het rapport wil gemeenten en verenigingen inzicht geven in die meerwaarde, zodat bij ruimtelijke keuzes niet alleen naar vierkante meters, maar ook naar maatschappelijke en ecologische baten wordt gekeken.