Meer betalen voor vlees en zuivel? Dat willen we best, maar...
In dit artikel:
Een meerderheid van Nederlandse consumenten is bereid één euro extra per kilo vlees te betalen, mits duidelijk is dat dat geld direct naar boeren gaat en wordt gebruikt om hun bedrijven te verduurzamen (dierenwelzijn, stikstofreductie, klimaat en natuur). Dat blijkt uit een TAPPC‑onderzoek onder ruim 1.000 Nederlanders dat woensdag naar buiten kwam. Als alle consumenten dat zouden doen, levert dat ongeveer 600 miljoen euro per jaar op.
Boeren ervaren al jaren financiële druk door dure leningen, onzekere opbrengsten en strengere milieuregels, waardoor investeringen in verduurzaming lastig zijn. Consumenten staan nu onverwacht aan hun kant, maar hechten sterke voorwaarden aan transparantie over de besteding van de extra inkomsten. Jongeren blinken uit als voorstanders van de maatregel.
In een rondgang in het Noorden reageerden verschillende betrokkenen: Rabobank‑directeur en melkveehouder Alex Datema steunt het idee van een prijs die de ‘ware waarde’ van landbouwproducten weerspiegelt (inclusief maatschappelijke kosten). SP‑Kamerlid Vera Beckerman waarschuwt dat het vooral van belang is hoe de 600 miljoen verdeeld wordt en dat boeren baat hebben bij garanties op hogere beloning bij meer inspanning. Ondernemer Sandra Ronde van Streekboer rekent in haar biologische bezorgdienst al bewust door om boeren beter te betalen.
Het onderzoek toont ook draagvlak voor fiscale ingrepen: een meerderheid vindt dat vlees en zuivel onder het hoge btw‑tarief van 21% moeten vallen, terwijl groenten en fruit vrijgesteld zouden moeten worden, zodat de totale boodschappenrekening niet per se stijgt. In verkiezingsprogramma’s noemen meerdere partijen extra heffingen of belastingen: D66 wil een consumptiebelasting op vlees en zuivel (1,5 miljard euro opbrengst), Volt pleit alleen voor zuivel (300 miljoen), en GroenLinks‑PvdA, ChristenUnie en Volt hebben ook een heffing op slacht opgenomen. Het doel van zulke maatregelen is consumptiereductie en een kleinere veestapel — een koers die vrijwel alle partijen behalve BBB en JA21 steunen.
Kortom: consumenten tonen bereidheid om via hogere vleesprijzen boeren te helpen verduurzamen, maar eisen duidelijke, transparante afspraken over de besteding en verdeling van die middelen.