Meer begrip Kamer voor Nexperia-ingreep Karremans
In dit artikel:
Demissionair minister Adriaan Karremans kreeg in de Tweede Kamer grotendeels begrip voor zijn ingrijpen bij chipfabrikant Nexperia, maar ook veel kritische vragen over de wijze waarop dat gebeurde. Eind september activeerde hij een vrijwel vergeten wet uit 1952 om in te grijpen bij Nexperia — een bedrijf met hoofdkantoor in Nijmegen en productielocaties grotendeels in China — omdat hij volgens eigen zeggen vreesde dat cruciale kennis zou weglekken en er een acute bedreiging voor de leveringszekerheid ontstond. Karremans stelde dat alternatieven zoals staatsnoodrecht of nationalisatie onwenselijk waren.
Kort na het besluit werd de Chinese directeur van Nexperia door een rechter uit zijn functie gezet, waarop China boos reageerde en een volledig exportverbod op Nexperia-chips uit China instelde. Dat veroorzaakte paniek bij Europese afnemers, vooral in de auto-industrie. Karremans zegt geen invloed te hebben gehad op de rechtspraak en ontkent Amerikaanse druk.
Voor het Kamerdebat kregen afgevaardigden vertrouwelijke informatie in een besloten briefing; Volt-leider Dassen en GroenLinks-PvdA’er Van der Lee bleven weg uit principiële overwegingen. Dat leidde tot verwijten over beperkte parlementaire controle, terwijl Kamerleden die wel waren bijgepraat concludeerden dat zij bijna voor een voldongen feit waren geplaatst. Verschillende sprekers erkenden Karremans’ beweegreden, maar waarschuwden dat de gekozen methode de verhoudingen en transparantie schaadde.
Er is breed gedeelde zorg over de Europese afhankelijkheid van China en de toekomst van Nexperia. Kamerfracties roepen het kabinet op om te onderzoeken wat op EU-niveau mogelijk is om de chipvoorziening te versterken. Half november maakte Karremans zijn ingreep tijdelijk ongedaan om de relatie met China te verbeteren; zijn eerder gegeven uitspraak in een Britse krant — “I would do it all again” — leidde tot extra kritiek, en hij erkende achteraf dat hij bepaalde zaken anders had kunnen aanpakken.