Marokkaanse jongeren in opstand tegen regering: wel investeringen in voetbalstadions, niet in onderwijs en zorg

In dit artikel:

Marokkaanse jongeren onder de noemer GenZ-212 voeren sinds enkele weken massaal protest aan tegen de staat van de gezondheidszorg, het onderwijs en de krappe arbeidsmarkt. De beweging kreeg extra vaart nadat vorige maand acht zwangere vrouwen stierven na keizersneden in een ziekenhuis in Agadir, wat landelijke verontwaardiging veroorzaakte. Demonstranten verwijten de regering dat zij miljarden pompt in stadions en infrastructuur voor evenementen als de Africa Cup en het WK, terwijl basisvoorzieningen verwaarloosd worden.

GenZ-212 ontstond online en wordt gedragen door sociale media, influencers en artiesten met grote achterban. Er is geen centrale organisatie of herkenbare leiders, waardoor acties en coördinatie vooral via platforms onderling verlopen. Beelden van protesten en arrestaties circuleren veelvuldig; mensenrechtenorganisaties klagen over hardhandig optreden van de veiligheidsdiensten en spreken van systematisch geweld tegen vreedzame betogers.

Analisten wijzen erop dat de autoriteiten moeite hebben met deze gedecentraliseerde beweging: zonder aanspreekpunten is onderhandelen lastig, maar opsporingsdiensten kunnen wel gericht ingrijpen. Wie als leider wordt aangemerkt, loopt volgens experts zware straffen — verwijzend naar de harde veroordelingen na de Rif-opstanden van 2017. Het veiligheidsapparaat houdt ruim baan aan informanten, waardoor samenkomsten snel uiteen worden gedreven.

De protesten roepen herinneringen op aan de Arabische Lente van 2011: formele hervormingen volgden toen, maar structurele verandering bleef beperkt. Voor veel jongeren blijft de kernvraag: waarom wordt grootschalig geïnvesteerd in prestigeprojecten terwijl toegang tot zorg, onderwijs en werk achterblijft?