Marie van de Middelhaai: d'Ópen Mónementedaog
In dit artikel:
Marie van de Middelhaai (Marja Kivits), de bekendste “ouderwetse” boerin uit Vlijmen, gaat haar verhalen en liedjes in dialect delen met de lezers van Heusden.Nieuws. Al twintig jaar verzorgt ze rondleidingen bij haar boerderij uit 1650 (met latere aanpassingen rond 1750 en 1890) en treedt ze binnen en buiten de gemeente op met vertellingen en liedjes die het oude plattelandsleven levend houden.
In huis en gedrag leeft Marie volgens die traditie: ze slaapt in de bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, spreekt het Vlijmense dialect, bewaart een kast vol streekmutsen en gebruikt vergeten groenten uit haar moeshof. De directe omgeving van de boerderij is nog steeds ouderwets groen en vormt het decor voor haar activiteiten. Op Facebook zijn oude filmpjes van haar eenvoudig terug te vinden onder haar naam.
Deze week publiceerde ze de teksten van twee kinderliedjes en beschrijft ze een recente middag met kinderen op de boerderij. De kinderen deden praktische oude ambachten: klompen schuren, pompen bedienen, sokken stoppen, balanceren met bezems en zelfs rondlopen met een boek op het hoofd. Een zesjarige maakte een mooie darning in een zwarte sok met lichtblauw draad, tot trots van zijn moeder. Als afscheid kregen de kinderen een zelfgemaakt “hommeltje” (een simpel speeltje van elzenkatjes), waarna er gezamenlijk liedjes werden gezongen.
Toen een bui losbarstte zochten ze droog de stal op, waar ze op hooi zaten te zingen. Ook werd er samen soep gekookt; vrijwilligers hielpen met het bewaren van de spullen en met opruimen. Bij de afsluiting waren er verkoopacties voor het erfgoedhuis — van arrekescake tot kruidenthee — waarbij veel spullen zelfs voor een euro van eigenaar wisselden. Na de werkzaamheden genoten de vrijwilligers van koffie, zondagsoep en broodjes worst. Marie sluit met dank aan iedereen die sokken en stopwol bracht.
De tekst bevat enkele dialectwoorden met toelichting (bijv. revàòzie = ravage). Via haar contactgegevens en website kunnen geïnteresseerden meer over Marie en haar boerderij vinden. Marie blijft zo op kleine schaal tradities en streekcultuur levend houden voor jong en oud.