Marie van de Middelhaai: Ó, wè is 't wèèrm

In dit artikel:

Marie van de Middelhaai — het podium‑alias van Marja Kivits uit Vlijmen — gaat haar dialectverhalen en -liedjes delen met lezers van Heusden.Nieuws. Ze treedt zowel binnen als buiten de gemeente op en is al twintig jaar de gastvrouw van rondleidingen in en rond haar vrijwel onveranderde boerderij (oorsprong 1650; stenen voorgevel ca. 1750; rond 1890 voorzien van een herd, geut met pomp en kelder, en een ouderwetse plee).

Kivits leeft en acteert bewust ouderwets: ze slaapt in de bedstee, breit eigen kleren, spreekt ’t Vlijmens dialect, bewaart een kast vol lokale mutsen en teelt vergeten groenten in haar moeshof. Ook de directe boerderijomgeving is nog traditioneel groen, wat onderdeel is van de beleving die ze bezoekers wil laten ervaren.

In de afgelopen 22 jaar schreef Marie 113 liedjes over het eenvoudige boerenleven. Ze probeert bij elk lied een kort filmpje te maken met actuele beelden van haar erf — uit zorg dat moderne nieuwbouw later het uitzicht en de authentieke sfeer zou aantasten. Die korte filmpjes publiceert ze op Facebook onder haar artiestennaam. In het artikel presenteert ze bovendien de tekst van een recent lied over hitte en de kleine, praktische manieren om af te koelen: van een natte doek en voetenbadje tot binnen gaan en de vensterluiken dichtdoen.

Het stuk bevat ook een verklarende woordenlijst van dialecttermen (bijv. hets = hitte; àòngaank = toegangspad) en informatie om contact op te nemen of meer over Marie te lezen. Haar activiteiten combineren behoud van streekcultuur, educatie voor bezoekers en lokale volkskunst.