Marie van de Middelhaai: Mèèn móéderlaand

In dit artikel:

Marie van de Middelhaai (Marja Kivits), bekend als de meest ouderwetse boerin van Vlijmen, gaat voortaan ook voor lezers van Heusden.Nieuws verhalen en liedjes in het Vlijmense dialect delen. Al twintig jaar leidt ze publiek rond in en rond haar onveranderd gebleven boerderij, die oorspronkelijk uit 1650 stamt; rond 1750 kreeg het gebouw een stenen voorgevel met schuiframen en rond 1890 werd er een historische huiskamer (herd), een geut (oude keuken) met pomp en kelder en een plee aangebracht.

Marie leeft volgens traditionele gebruiken: ze slaapt in een bedstee, breit haar eigen sokken en borstrokken, draagt Vlijmense mutsen en teelt vergeten groenten in haar moeshof. De directe omgeving van de boerderij is eveneens bewaard gebleven als oudere, groene biotoop. Binnen en buiten de gemeente treedt ze op met volksliederen en verhalen die lokale gewoonten en het dialect in ere houden.

Recent deelde ze op Facebook de tekst van een nieuw lied, "Mèèn móéderlaand", waarin ze kritisch kijkt naar buitenlandse feestjes en trends (zoals Duitse bierfestivals en Halloween) en een ode brengt aan Brabantse alledaagse tradities: koffietafels met regionale lekkernijen als worstebröikes, krintemik en peperkoek, de Maas en Dommel, carnaval en het boerenland met polders en zandleien. De krant publiceert bovendien een verklarend woordenlijstje van dialecttermen voor wie niet thuis is in het Vlijmense idioom.

Marie presenteert zichzelf als bewaarster van streekcultuur en nodigt lezers uit te reageren; in het artikel staan ook contactgegevens en een verwijzing naar haar website. Haar activiteiten zijn relevant voor wie geïnteresseerd is in lokaal erfgoed, streektaal en kleinschalig erfgoedtoerisme.