Mag een redacteur actievoeren? 'Ik ga niet over de privétijd van journalisten'

dinsdag, 8 juli 2025 (09:41) - Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

In dit artikel:

Hoofdredacteuren van NRC, BNR Nieuwsradio en EW bespreken de balans tussen activisme en journalistieke neutraliteit binnen hun redacties, met als aanleiding actuele kwesties zoals de oorlog in Gaza en de klimaatcrisis. Patricia Veldhuis (NRC) erkent dat journalisten als burgers het recht hebben zich privé uit te spreken en deel te nemen aan demonstraties, maar benadrukt dat zij in hun journalistieke rol altijd objectief moeten blijven en niet actief onderdeel mogen zijn van actiegroepen of politieke nevenactiviteiten. Ze verwijst daarbij naar de NRC Code die hier duidelijke richtlijnen voor geeft.

Bij BNR bestaat geen expliciet beleid over activisme, zegt nieuwschef Yannick Eling. Hoewel er weinig spanningen zijn over gevoelige thema’s, waakt hij voor de indruk van partijdigheid als medewerkers aan demonstraties meedoen, vooral afhankelijk van hun publieke rol binnen de organisatie. Hij erkent tegelijkertijd het recht op demonstratievrijheid als burger.

Hella Hueck van EW beschrijft een liberale benadering waarbij journalisten zich ook privé mogen uitspreken en deelnemen aan protesten, mits dit binnen de grenzen van de wet blijft. EW profileert zich als opinieweekblad waar standpunten worden gegeven, maar altijd op basis van feiten en met respectvolle communicatie, ook op sociale media. Ongepast gedrag, zoals beledigingen of haatzaaien, wordt niet getolereerd omdat dat de reputatie van het medium schaadt.

Alle drie de hoofdredacteuren benadrukken het belang van professionaliteit en fatsoen, zowel online als offline. Veldhuis waarschuwt dat een te duidelijke partijdige positie de geloofwaardigheid en onafhankelijkheid van een journalist kan ondermijnen, wat cruciaal is juist in een tijd van groeiend wantrouwen in media door nepnieuws. Journalisten moeten zich bewust zijn dat ze ook op sociale media vaak als vertegenwoordigers van hun medium worden gezien, en het maken van expliciete onderscheidingen tussen privé- en werkstandpunten kan daarbij helpen.

Kortom, hoewel activisme als burger wordt geaccepteerd, stellen redacties grenzen aan het openbaar uitdragen ervan in een professionele journalistieke context om de objectiviteit en het vertrouwen in het nieuws te waarborgen.