Louwrien Wijers (84) uit Hallum wint Gerrit Benner Prijs. 'Creativiteit is het echte kapitaal waarmee we de wereld vooruit kunnen helpen'

In dit artikel:

Beeldend kunstenares en schrijfster Louwrien Wijers (84) ontvangt de Gerrit Benner Prijs voor haar invloedrijke en bedachtzame bijdrage aan de hedendaagse beeldende kunst in Friesland. De tweejaarlijkse prijs, ingesteld door Provinciale Staten in 2003, omvat een oorkonde en 5.000 euro. Tegelijk met de prijsopening wordt op de derde verdieping van het Fries Museum haar eerste museale solotentoonstelling geopend.

Wijers, die in Ferwert werkt maar oorspronkelijk uit Aalten komt, wordt in het artikel neergezet als een onconventionele en internationale kunstenaar met een lange loopbaan: van leerling-journalist bij het Nieuwsblad van het Noorden, via Londen en Parijs tot New York. Belangrijke momenten waren haar contacten met de Fluxus-beweging in Parijs, de vriendschap en achttienjarige samenwerking met Joseph Beuys, en ontmoetingen met figuren als Andy Warhol en de Dalai Lama. Haar carrière omvat journalistiek, performances, beeldende kunst en curatoriële projecten; daarbij speelde het idee van immateriële, conceptuele kunst een centrale rol.

Privé-ervaringen uit de Tweede Wereldoorlog — als kind getroffen door een bombardement — vormden volgens Wijers een vroeg besef van vergankelijkheid en stilte dat later in haar werk en denken terugkeert. Die thematiek sluit aan bij haar fascinatie voor mentale sculpturen: werken waarin taal, ideeën en ruimte belangrijker zijn dan traditionele esthetiek of materiële waarde. Een vroeg werk, 40 woorden, bestaat uit veertig kartonnen panelen met kwalificaties waaraan zij zichzelf als kunstenaar wil toetsen; dit werk is normaal gesproken onderdeel van de permanente collectie van het Stedelijk Museum in Amsterdam en is nu in Leeuwarden te zien.

Louwrien combineert in haar praktijk schreef-, performance- en beeldende kunst. Ze stopte met industrieel metaalwerk uit sociale overwegingen over de mijnbouw; taal en zorgvuldig gesprek ziet zij zelf ook als vormen van kunst die kunnen verbinden en polarisatie verminderen. Haar organiserende werk is zichtbaar in het omvangrijke project Art Meets Science and Spirituality in a Changing Economy (1990), waarin kunstenaars, wetenschappers en spirituele leiders — onder wie de Dalai Lama, Nobelprijswinnaar Ilya Prigogine en componist John Cage — met elkaar in discussie gingen. De registratie van dat symposium is als vijfdelig videokunstwerk in tientallen landen uitgezonden.

De jury van de Gerrit Benner Prijs prees Wijers om haar bijzondere werkwijze waarbij taal als kunstvorm centraal staat en als tegenwicht fungeert tegen de snelle beeldcultuur van nu. Zelf toont zij zich verrast en verheugd over de onderscheiding; ze zegt zelden bezoekers in haar atelier te ontvangen en voelt zich niet per se ingeburgerd in Friesland, maar erkent tegelijk de erkenning voor een lang en divers oeuvre.

Voor wie het werk wil verkennen: naast de expositie in het Fries Museum zijn delen van het videokunstwerk van het 1990-symposium online beschikbaar. Wijers’ loopbaan illustreert een brede, internationaal gevormde inzet voor kunst die ideeën, ethiek en spiritualiteit verbindt met beeldende praktijk.