LIVE VS | Rechter fluit Trump terug: had financiering van 2 miljard voor Harvard niet mogen stopzetten

In dit artikel:

Een reeks juridische, buitenlandse en binnenlandse besluiten rond president Donald Trump domineert de Amerikaanse nieuwsagenda deze week.

Rechter legt Trump beperkingen op bij universiteiten en militair optreden
- Een federale rechter heeft geoordeeld dat Trump onterecht de onderzoeksfinanciering van Harvard heeft vastgezet. Het ging om meer dan 2 miljard dollar aan subsidies; het Witte Huis had eerder ook visa geweigerd voor buitenlandse Harvard-studenten, een maatregel die rechters al terugdraaiden. Harvard was in onderhandeling met de regering over het hervatten van betalingen, nadat soortgelijke regelingen met drie andere universiteiten waren gesloten.
- Een andere federale rechter bepaalde dat Trump de wet heeft overtreden door de Nationale Garde naar Los Angeles te sturen om protesten aan te pakken. In juni waren ongeveer 4.000 gardeleden en 700 elitesoldaten ingezet; de rechter oordeelde dat er geen sprake was van een opstand die het optreden van lokale politie onmogelijk maakte. Trump kondigde intussen aan ook troepen in Chicago te willen inzetten, ondanks verzet van gouverneur J.B. Pritzker, die geen militaire aanwezigheid in de straten wil.

Epstein-dossiers en opschudding rond buitenlandse betrekkingen
- De door Republikeinen geleide Toezichtscommissie van het Huis van Afgevaardigden publiceert meer dan 33.000 pagina’s uit het dossier over de veroordeelde financier Jeffrey Epstein. De commissie ontving het materiaal van het ministerie van Justitie en spreekt van volledige transparantie; eerdere pogingen tot openbaarmaking waren op 20 augustus nog geblokkeerd. Epstein overleed in 2019 in de gevangenis terwijl hij in afwachting was van berechting wegens vermeende seksdelicten.
- In de aanloop naar de Algemene Vergadering van de VN dringt de Franse president Emmanuel Macron er bij de VS op aan visa toe te staan voor ongeveer tachtig Palestijnse functionarissen, onder wie Mahmoud Abbas. De VS heeft die visumweigeringen gehandhaafd, wat botst met de rol van gastland voor het VN-hoofdkwartier in New York en tot diplomatieke protesten heeft geleid.

Escalatie op zee en geopolitieke spanningen
- De VS voerde een aanval uit op een boot in de Caribische Zee waarbij volgens president Trump elf zogenoemde "narcoterroristen" werden gedood. Washington zegt dat de slachtoffers leden waren van het Venezolaanse kartel Tren de Aragua en wijst impliciet naar banden met het regime van Nicolás Maduro. Buitenlandse zakenminister Marco Rubio stelde dat dergelijke aanvallen vaker nodig zullen zijn om drugssmokkel te bestrijden; de actie op internationale wateren verscherpt de reeds gespannen relaties met Venezuela.

Rechtszaken, beleid en binnenlandse controverse
- Trump wil het Hooggerechtshof vragen om een versnelde uitspraak over zijn importheffingen, nadat een hof van beroep bepaalde dat de meeste van die tarieven onwettig zijn. De president ziet de tarieven als sleutelinstrument in zijn handelsbeleid en wil snel juridisch helderheid.
- Op sociale media circuleerden geruchten over Trumps gezondheid; hij bestempelde die als onwaarheden en gaf later een persconferentie aangekondigd te hebben. Tegelijk kondigde hij aan dat het U.S. Space Command zal verhuizen naar Alabama, waarmee een eerdere locatiekeuze van de regering-Biden in Colorado ongedaan wordt gemaakt.
- Binnen de gezondheidssector ontstond commotie nadat Trump farmaceutische bedrijven opriep te rapporteren over de effectiviteit van coronavaccins. Robert F. Kennedy Jr., Trumps minister van Gezondheid, is publiekelijk kritisch over vaccins; de directeur van de CDC, Susan Monarez, werd recent ontslagen — een ontwikkeling die tot verdere onrust binnen gezondheidsinstanties leidde.

Financiële en humanitaire ontwikkelingen
- Een cryptotransactie van de familie Trump via hun bedrijf World Liberty Financial (WLFI) leverde de familie ongeveer 500 miljoen dollar op. Kritische analyses merken op dat de familie in deze deal zowel rol van koper als verkoper vervult, iets wat in de traditionele financiële wereld zeldzamer en risicovoller wordt gevonden.
- In een zaak rond uitgezette kinderen blokkeerde een federale rechter de uitzetting van ruim zeshonderd minderjarigen naar Guatemala voor ten minste twee weken, zodat hun immigratiestatus kan worden onderzocht. De kinderen werden deels al van vliegtuigen gehaald op een Texaans vliegveld.
- De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) ziet het aandeel banen op de tocht staan door een door de VS voorgestelde inkrimping van de Amerikaanse bijdrage met zo’n 107 miljoen dollar. De VS, als grootste donor, heeft betalingen voor 2024-25 nog niet voldaan.

Regionale en Europese reacties
- De EU heeft concessies gedaan in handelsdiscussies met de VS, deels ingegeven door veiligheidszorgen over Rusland, zei EU-leider António Costa. In diplomatiek opzicht bezocht de Franse minister Jean-Noël Barrot Groenland om solidariteit te tonen nu er aandacht is voor Amerikaanse inmenging in het autonome Deense gebied.

Kortom: de afgelopen dagen stonden in het teken van juridische nederlagen en overwinningen rond Trumps beleid, internationale spanningen—met name rond Venezuela en de VN—and een reeks binnenlandse beleidscontroles en controverses die de politieke en diplomatieke dynamiek in de VS verder compliceren.