LIVE Tweede Kamerverkiezingen | Partijcongressen van start, Bontenbal wijst subtiel op overeenkomsten met VVD en GroenLinks-PvdA
In dit artikel:
De Tweede Kamerverkiezingen komen eraan: op 29 oktober mogen kiezers opnieuw naar de stembus. Dit weekend houden meerdere partijen congres om hun campagnes en kieslijsten te finaliseren; zaterdag vergaderen onder meer VVD, CDA, NSC, ChristenUnie en JA21, de Partij voor de Dieren volgt zondag.
Belangrijkste personele en interne verschuivingen
- Forum voor Democratie kiest twee maanden voor de verkiezingen voor een opvallende wissel: oprichter Thierry Baudet schuift van lijsttrekker terug naar plek twee en blijft partijvoorzitter; Lidewij de Vos (28) wordt de nieuwe lijsttrekker en fractievoorzitter.
- Bij de PVV heeft Fleur Agema besloten niet terug te keren in de Kamer. Geert Wilders maakte intussen een kieslijst van tachtig namen bekend; Sebastiaan Stöteler neemt de tweede positie in. Kamervoorzitter Martin Bosma keert terug op plek zes.
- Denk heeft een nieuw bestuur onder leiding van Tunahan Kuzu dat ruime steun kreeg; Stephan van Baarle keert daarna weer als lijsttrekker terug.
- Bij NSC ontstond kort onrust: een motie van wantrouwen tegen het bestuur leidde tot commotie en zorgen over tijdige registratie bij de Kiesraad. Na excuses van partijvoorzitter Kilian Wawoe werd de motie ingetrokken. Voormalig vicepremier Eddy van Hijum zegt dat NSC definitief meedoet en dat een nieuw bestuur in de steigers staat. Binnen de partij is onvrede over het terugkeren van staatssecretaris Sandra Palmen, die zich terugtrekt van de kieslijst. Fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven laat zich van de lijst schrappen.
- BBB stemde haar kieslijst met grote meerderheid in; Claudia van Zanten klom naar plek vijf. Jan Dijkgraaf diende een amendement in dat leidde tot verschuivingen.
- 50PLUS en Volt presenteren zichzelf als vernieuwers: 50PLUS wil ruzies verleden tijd maken en richt zich op pensioenen en seniorenwoningen; Volt zet in op o.a. basisinkomen en transformatie van Tata Steel-terreinen tot 'Tata‑Stad'.
Sfeer en strategie op de congressen
- De ChristenUnie in de Jaarbeurs (Utrecht) benadrukte dit weekend expliciet haar christelijke identiteit, met Bijbelse reflecties en religieuze liederen, deels om zich te onderscheiden van het CDA.
- Het CDA, waar oud-premier Jan Peter Balkenende verscheen, straalt optimisme uit nu de partij volgens peilingen herstelt; binnen het congres wordt onder meer gediscussieerd over het schrappen van hypotheekrenteaftrek.
- De VVD worstelt met de nasleep van een moeizame zomer voor lijsttrekker Dilan Yesilgöz; zij erkende een gemaakte fout en kreeg op het congres brede, zij het gespannen, steun. Recente peilingen laten een forse teruggang zien voor de VVD (van 23 naar 15 zetels in EenVandaag-peilingen), wat zorgen oproept over verkiezingsverlies na jaren van regeren.
Peilingen en verwachtingen
Actuele peilingen tonen grote verschuivingen: de PVV voert de zetelprognoses aan (rond 33 zetels), GroenLinks‑PvdA volgt (circa 26) en het CDA wordt rond de 22 zetels ingeschat. Historisch laten tijden tussen lijstvorming en verkiezingsdag echter vaak nog veel beweging toe, iets waar kleinere of stabiele partijen als ChristenUnie en PvdD op hopen.
Praktisch: alle grote partijen hebben hun concept-verkiezingsprogramma’s gepubliceerd; de komende ledenvergaderingen en congressen zijn bedoeld om ledeninbreng en laatste wijzigingen te verwerken voordat de definitieve lijsten en programma’s naar buiten gaan.