LIVE | Portugal en overgrote deel Spanje hebben weer stroom
In dit artikel:
Maandagmiddag trof een historische stroomuitval bijna heel Spanje en delen van Portugal, met uitzondering van de eilanden en enclaves, waardoor miljoenen huishoudens zonder elektriciteit zaten. Omstreeks 12.30 uur viel de stroom uit door een ontkoppeling van het Spaanse elektriciteitsnetwerk van dat van Frankrijk, wat zorgde voor een grote onbalans. De precieze oorzaak is nog onbekend en wordt onderzocht. De storing wordt beschouwd als de ernstigste ooit in Spanje, zowel qua omvang als aantal getroffenen.
Netbeheerder Red Eléctrica meldde dat tegen dinsdagochtend 99,16 procent van de elektriciteitsvraag weer kon worden voldaan en dat alle onderstations weer actief waren. Ook in Portugal was de stroomvoorziening volledig hersteld. Desondanks ervoeren het vliegverkeer en treinvervoer aanzienlijke verstoringen: vijf vluchten werden geannuleerd en tientallen vertraagd, vooral naar Portugal; het vliegveld van Lissabon kende een parkeerverbod voor landingen van ruim drie uur. Op het spoor stonden 142 treinen stil, waarbij ruim 30.000 passagiers werden geëvacueerd. Sommige gestrande treinen bevonden zich op moeilijk bereikbare plekken, waardoor evacuaties lastiger waren. Diverse regio’s meldden dat het treinvervoer gedeeltelijk hervat is, maar met vertragingen en inzet van vervangend busvervoer. Het metrosysteem in Madrid bleef nog deels buiten gebruik, terwijl Barcelona zijn metro deels heropende.
De Spaanse regering riep in acht autonome regio’s de noodtoestand uit, waaronder Valencia, Madrid, Andalusië en Extremadura. Dit geeft het ministerie van Binnenlandse Zaken de volledige coördinatie van civiele bescherming, inclusief de inzet van staatsveiligheidstroepen en mogelijk defensiemiddelen. Veiligheidsmaatregelen werden aangescherpt en er werd opgeroepen tot kalmte, beperkt reizen en spaarzaam mobiel telefoonverbruik vanwege kritieke telecommunicatiesystemen.
Nederlandse vakantiegangers in Spanje en Portugal ondervonden overwegend beperkte hinder: er waren meldingen van gemiste vluchten en langere verblijven, maar geen paniek of ernstige problemen, aldus hulpdiensten en reisorganisaties. Op Schiphol werden vijf vluchten geannuleerd en tientallen vertraagd; passagiers werden omgeboekt.
De stroomuitval leidde ook tot talrijke hulpverleningsacties, met honderden mensen die vastzaten in liften en moesten worden bevrijd, onder wie ouderen en rolstoelgebruikers. Infrastructuurproblemen en personeelstekorten bemoeilijkten het herstel, dat geleidelijk verliep. Premier Pedro Sánchez hield de bevolking via live-uitzendingen op de hoogte, benadrukte het mobiliseren van alle middelen en vroeg om geduld omdat de oorzaak nog onduidelijk blijft. Hoewel de voornaamste netten hersteld zijn, zijn sommige diensten en regio’s nog niet volledig operationeel.
De enorme impact van deze stroomstoring onderstreept het belang van robuuste en veerkrachtige netwerkverbindingen binnen Europa. In het verleden, zoals in juli 2021, zorgde een incident met een watervliegtuig in Frankrijk ook al voor stroomuitval op het Iberisch Schiereiland, maar nooit eerder was de omvang en duur zo groot. De situatie blijft in ontwikkeling en autoriteiten houden crisisberaad om verdere maatregelen te coördineren.