LIVE Oorlog Oekraïne | Trump werkt nog steeds aan ontmoeting tussen Poetin en Zelensky
In dit artikel:
De oorlog in Oekraïne escaleerde opnieuw na een zware Russische luchtaanval in de nacht van woensdag op donderdag: steden werden met drones en raketten bestookt, daarbij werd onder meer een gebouw van de EU-missie in Kiev beschadigd en vielen volgens Oekraïense autoriteiten tientallen doden en gewonden. Verschillende meldingen geven uiteenlopende aantallen (eerder 14–18, later tot 23 doden). Oekraïne spreekt van de op een na grootste aanval sinds het begin van de oorlog: naar eigen zeggen werden 728 drones en 31 raketten ingezet. Internationale leiders en instellingen – onder wie de VN, de EU, het Verenigd Koninkrijk en de VS – veroordeelden de aanvallen scherp en ontboden Russische diplomaten.
Militair valt op dat Rusland mogelijk een nieuw groot offensief voorbereidt rond Pokrovsk (regio Donetsk). President Volodymyr Zelensky waarschuwde dat Rusland daar tot circa 100.000 troepen samenbrengt en de stad, een strategisch logistiek knooppunt, al ruim een jaar hard bevochten wordt. Oekraïne meldt plaatselijk tegenstoten en kleine successen, maar vreest dat de verovering van Pokrovsk het grootste Russische succes sinds maanden zou zijn.
Politiek-diplomatiek zijn meerdere sporen in beweging. De Amerikaanse president Donald Trump zet zich volgens Witte Huis-functionarissen in voor een topontmoeting tussen Poetin en Zelensky; Washington blijft met beide zijden in overleg. Zelensky dringt al lang aan op direct contact met Poetin; de twee ontmoetten elkaar eerder alleen in 2019 in Parijs. Tegelijk werken Europese partners en de VS aan een pakket veiligheidsgaranties voor Oekraïne dat volgende week op papier gezet zou moeten worden. Daarover lopen nog discussies, onder meer over de vraag of neutrale troepen in een gedemilitariseerde bufferzone moeten worden geplaatst — iets wat Zelensky afwijst en betitelt als een "zone van de dood", met verwijzing naar moderne oorlogsvoering met afstandswapens en drones.
Diplomatieke spanningen lopen verder op: Frankrijk en Duitsland kondigden een intensievere strategische dialoog over nucleaire afschrikking aan en gaven toe om extra luchtafweer aan Oekraïne te leveren. Tegelijk escaleerde een woordenwisseling tussen Rusland en Frankrijk toen president Emmanuel Macron Poetin scherp bekritiseerde; Moskou noemde Macrons opmerkingen onaanvaardbaar. Hongarije hield zich als enige EU-lid afzijdig van een veroordeling van de aanval op Kiev en ligt vaker dwars binnen de EU-beleidslijn richting Rusland, onder meer door weerstand tegen Oekraïens EU-lidmaatschap en sancties.
Militaire steun voor Oekraïne krijgt een nieuwe impuls: het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken keurde de aanvraag voor de aankoop van duizenden langeafstandsraketten (ERAM) door Oekraïne goed — een pakket tot 825 miljoen dollar dat mede gefinancierd wordt door Nederland, Denemarken en Noorwegen via Trumps nieuwe PURL-procedure. De verkoop moet nog door het Amerikaanse Congres. Intussen versterkt de internationale diplomatie de oproep aan Moskou om te onderhandelen, terwijl westerse landen waarschuwen dat druk en wapentransfers moeten doorgaan zolang Rusland geen echte stappen richting vrede zet.