LIVE oorlog Oekraïne | Poetin belt voor het eerst met paus Leo, VS: Veel minder Russische vliegtuigen geraakt bij droneaanval
In dit artikel:
De oorlog in Oekraïne blijft intens, met recente ontwikkelingen die het conflict verder compliceren. Afgelopen weekend voerde Oekraïne met operatie Spinnenweb een omvangrijke drone-aanval uit op vijf Russische luchtmachtbases, waarbij volgens Amerikaanse inlichtingen circa twintig Russische gevechtsvliegtuigen werden geraakt en ongeveer tien vernietigd. Oekraïne zelf sprak van 41 getroffen vliegtuigen. Rusland kondigde aan te zullen reageren op deze aanval, terwijl president Poetin publiekelijk de waarde van vredesonderhandelingen betwijfelde en Oekraïne ervan beschuldigde zich te bedienen van terreur, na explosies op Russisch spoorwegnet die doden maakten.
Ondanks onderlinge gesprekken in Istanboel, waarbij mede onder druk van de VS en Turkije werd gepoogd tot een vredesoplossing te komen, blijven de posities verhard. Rusland eist onder meer terugtrekking van Oekraïense troepen uit gebieden die het claimt, waaronder delen van Donetsk, Loehansk, Zaporizja, Cherson en de Krim, terwijl Oekraïne aandringt op een staakt-het-vuren. Poetin sloot een volledig bestand uit, omdat volgens hem het land een wapenstilstand zou gebruiken om zich te herbewapenen.
Diplomatiek vonden ook andere gesprekken plaats: Poetin voerde een eerste telefoontje met de nieuwe paus Leo, waarin het streven naar vrede werd besproken, terwijl paus Leo opriep tot een vredesbevorderend gebaar. Tegelijkertijd benadrukten Navo-diplomaten dat Rusland op de komende top in Den Haag onverminderd als grootste bedreiging zal worden gezien, ondanks de hoop van president Trump op een nieuw begin met Moskou. Trump zei zelf een ander gesprek van ruim een uur met Poetin te hebben gevoerd, waarin ook de Oekraïense droneaanval en de situatie in Iran werden besproken.
Wat betreft militaire steun intensiveren westerse landen hun hulp aan Oekraïne aanzienlijk. Nederland leverde recent patrouilleboten, zeedrones en andere materieel om de controle over de Zwarte Zee en belangrijke rivieren te behouden, waar de strijd intens is. Het Verenigd Koninkrijk voorziet Oekraïne binnen een jaar van tienduizend drones, een tienvoud van vorig jaar, als onderdeel van een breder pakket. Frankrijk investeert bovendien 1,5 miljard euro in samenwerking met Oekraïense wapenindustrie. De Defensiecontactgroep voor Oekraïne, bestaande uit ruim vijftig landen, verzamelt en coördineert deze steun. Opvallend is wel dat de Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth voor het eerst niet aanwezig was bij een dergelijke bijeenkomst, wat duidt op veranderingen in de Amerikaanse rol sinds Trump aantrad.
Militair gezien meldt Rusland verdere veroveringen, zoals het dorp Kindrativka in de regio Soemy nabij de grens, en legt het plannen bloot voor een bufferzone om Oekraïense invallen te blokkeren. Oekraïne vreest een grotere offensief in deze regio, die al weken onder sterke Russische druk staat. Moskou bevestigde ook een mislukte Oekraïense aanval op de Krimbrug, met een explosie zonder schade en verzekerde dat het verkeer doorgaat.
Rusland zoekt intussen toenadering tot bondgenoten zoals Noord-Korea, waar de Russische veiligheidssecretaris Sergei Sjojgoe overleg voerde met Kim Jong-un. Noord-Koreaanse troepen vechten volgens rapporten mee aan Russische zijde in grensgebieden.
De impact van de oorlog is enorm: volgens de Amerikaanse denktank CSIS zijn tot nu toe ongeveer 1,4 miljoen militairen gewond geraakt of gesneuveld, waarvan het overgrote deel Russisch is. Tegelijkertijd is de roebel sterker dan in twee jaar, wat economen toeschrijven aan het groeiende verlangen naar vrede sinds het aantreden van Trump.
In Rusland wordt nog steeds streng opgetreden tegen tegenstanders van het regime; zo worden de voormalige Oekraïense dj Artem Timofeev en zijn vrouw gezocht wegens vermeende betrokkenheid bij de Oekraïense drone-aanval. Aanhangers herdachten ook Aleksej Navalny, de overleden oppositieleider, bij zijn 49e verjaardag ondanks arrestaties.
Tot slot bereiden de Navo-landen zich via oefeningen in de Baltische Zee (zoals BALTOPS) voor op een mogelijk militair conflict met Rusland, dat deze bewegingen scherp veroordeelt als voorbereiding op oorlog. Oekraïne blijft alle Russische vredesvoorwaarden, waaronder het accepteren van verloren gebieden en neutraliteit, afwijzen als onrealistische ultimatums die geen echte vrede zullen brengen. De strijd en diplomatieke spanningen duren voort zonder zicht op onmiddellijke oplossing.