LIVE Oorlog Oekraïne | Oekraïne meldt Russische aanvallen na overleg Witte Huis, Trump doet belofte die expert verrast
In dit artikel:
In de nacht van maandag op dinsdag voerde Rusland nieuwe drone- en raketaanvallen uit op Oekraïne; de Oekraïense luchtmacht rapporteerde treffers rond Krementsjoek (regio Poltava) en luchtalarmen klonken onder meer in Kyiv. Over slachtoffers of schade is nog niets bevestigd. De aanval volgde enkele uren nadat president Volodymyr Zelensky overleg had gevoerd in het Witte Huis met de Amerikaanse president Donald Trump en zeven Europese leiders.
Het Witte Huis-overleg draaide vooral om voorstellen voor westerse veiligheidsgaranties voor Oekraïne en de mogelijkheid van een topontmoeting tussen Zelensky en de Russische president Vladimir Poetin. Trump meldt dat hij voorbereidingen start voor een ontmoeting tussen Poetin en Zelensky; tijdens het overleg belde hij zelf met Poetin — een gesprek dat volgens het Kremlin ongeveer veertig minuten duurde. Europese leiders zoals Olaf Scholz, Emmanuel Macron, Friedrich Merz en Mark Rutte namen deel; Rutte benadrukte dat Oekraïne alleen over grondgebied kan gaan praten wanneer er vooraf heldere garanties bestaan over bescherming tegen nieuwe Russische agressie.
Zelensky toonde zich bereid tot directe onderhandelingen met Poetin, maar stelde voorwaarden: westerse veiligheidsbeloften moeten snel, binnen dagen tot weken, verder worden uitgewerkt. Hij deed tevens een voorstel om voor circa 90 miljard dollar wapens van de VS te kopen — onder meer zouden zeker tien Patriot-luchtverdedigingssystemen op het verlanglijstje staan — waarbij Europese bijdragen een rol zouden spelen. Over concrete afspraken is nog niets gesloten; Trump benadrukte dat de VS wapens verkoopt en niet weggeeft.
De bijeenkomst leidde tot uiteenlopende reacties: Finlandse president Alexander Stubb noemde Poetin onbetrouwbaar en waarschuwde dat er nog niets concreets ligt; Macron zei dat de druk op Rusland verhoogd moet worden en dreigde met strengere sancties als onderhandelingen mislukken; Merz voorzag dat een ontmoeting tussen Poetin en Zelensky binnen twee weken mogelijk is. Navo-topman Mark Rutte ziet de bereidheid van de VS om bij garanties te helpen als een belangrijke doorbraak, maar maakte duidelijk dat troepensturing naar Oekraïne niet onderwerp van gesprek was.
Naast de diplomatieke bedrijvigheid claimde Oekraïne een aanval op de Russisch-europese Druzhba-oliepijpleiding in de regio Tambov, waardoor de olievoorziening naar Hongarije werd onderbroken. Die bewering — waarbij Oekraïne spreekt over dronetreffers — kon door buitenlandse persbureaus nog niet onafhankelijk worden geverifieerd. De Druzhba-pijpleiding is van groot belang voor Hongarije als belangrijkste aanvoerroute voor Russische olie via Belarus en Oekraïne.
Andere gevoeligheden rond de oorlog kwamen eveneens aan de orde: voorzitters van de Europese Commissie en andere leiders spraken hun verontwaardiging uit over de massale ontvoering van Oekraïense kinderen naar Rusland — een thema waarvoor het Internationaal Strafhof een arrestatiebevel tegen Poetin uitvaardigde — en Melania Trump zou een brief met oproep tot vrede aan Poetin hebben overhandigd. Ursula von der Leyen riep op tot het herenigen van de ontvoerde kinderen met hun families.
Kortom: diplomatieke impulsen in Washington roepen voorzichtig optimisme op over mogelijke topgesprekken en westerse garanties, maar veel cruciale vragen blijven open: welke garanties accepteert Rusland, welke rol nemen de VS en Europese landen financieel en militair, en kan een top leiden tot een echt staakt-het-vuren? Ondertussen zetten Russische aanvallen voort dat de dreiging op de grond en in de lucht onverminderd blijft.